Koniec ZUS preferencyjnego – co dalej?

1. Jakie plany opłacania składek ZUS przysługują przedsiębiorcy?

Przedsiębiorca po rozpoczęciu działalności gospodarczej najczęściej rozpoczyna rejestrację do składek ZUS od wyboru tzw. ulgi na start. Ulga polega na tym, że przez 6 pełnych miesięcy przedsiębiorca opłaca jedynie składkę zdrowotną. Z ulgi na start można zrezygnować w dowolnym momencie lub jeżeli przedsiębiorca woli może od razu wybrać tzw. składki preferencyjne. Przeczytaj więcej w naszym artykule: Rezygnacja w trakcie miesiąca z ulgi na start.

Składki preferencyjne polegają na tym, że oprócz składki zdrowotnej przedsiębiorca opłaca składki społeczne w obniżonej wysokości. Kompendium wiedzy czym są składki preferencyjne znajduje się tutaj. Przedsiębiorca może korzystać z preferencyjnego ZUS-u przez okres pełnych 24 miesięcy kalendarzowych, po upływie tego okresu jest zobowiązany do opłacania składek ZUS według zasad Dużego ZUS-u bądź przy spełnieniu określonych kryteriów ma prawo skorzystać z Małego ZUS.

Mały ZUS obowiązuje maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności. Po upływie okresu 36 miesięcy, korzystania z ulgi Mały ZUS, w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, należy wyrejestrować się z kodu 05 90 xx właściwego dla Małego ZUS i zarejestrować do kodu 05 10 xx właściwego dla Dużego ZUS.

Przykład 1.
W dniu 1 sierpnia 2020 r. przedsiębiorca dokonał rejestracji na formularzu ZUS ZUA do preferencyjnych składek ZUS.

Okres trwania preferencji obowiązuje przez pełne 24 miesiące kalendarzowe, dlatego przedsiębiorca do końca lipca 2022 r. podlegał pod preferencję.

Z dniem 1 sierpnia 2022 r. nastąpiła zmiana w kodzie ubezpieczenia, dlatego w terminie do 7 sierpnia 2022 r. przedsiębiorca miał obowiązek zarejestrować się do nowego planu opłacenia składek ZUS. Przedsiębiorca miał dwie możliwość:

• rejestracja do Dużego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 10 xx,
• rejestracja do Małego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 90 xx.

2. Jaki wpływ na okres preferencyjny ma rozpoczęcie działalności w trakcie miesiąca?

Należy pamiętać, że okres podlegania pod składki preferencyjne to PEŁNE miesiące kalendarzowe. Miesiące niepełne nie są brane pod uwagę przy obliczaniu okresu preferencji.

Przykład 2.
W dniu 2 sierpnia 2019 r. przedsiębiorca założył działalność gospodarczą i dokonał rejestracji na formularzu ZUS ZUA do preferencyjnych składek ZUS.

Okres trwania preferencji obowiązuje przez pełne 24 miesiące kalendarzowe, dlatego przedsiębiorca do końca sierpnia 2021 r. podlegał pod preferencję. Z dniem 1 września 2021 r. nastąpiła zmiana w kodzie ubezpieczenia, dlatego w terminie do 7 września 2021 r. przedsiębiorca miał obowiązek zarejestrować się do nowego planu opłacenia składek ZUS. Przedsiębiorca miał dwie możliwość:

• rejestracja do Dużego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 10 xx,
• rejestracja do Małego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 90 xx.

Przykład 3.
W dniu 2 sierpnia 2019 r. przedsiębiorca założył działalność gospodarczą i dokonał rejestracji na formularzu ZUS ZZA do ulgi na start, po upływie pełnych 6 miesięcy kalendarzowych zarejestrował się do preferencyjnych składek ZUS.

Okres trwania składek preferencyjnych obowiązuje przez pełne 24 miesiące kalendarzowe, dlatego przedsiębiorca do końca lutego 2022 r. podlegał pod preferencję. Z dniem 1 marca 2022 r. nastąpiła zmiana w kodzie ubezpieczenia, dlatego w terminie do 7 marca 2022 r. przedsiębiorca miał obowiązek zarejestrować się do nowego planu opłacenia składek ZUS. Przedsiębiorca miał dwie możliwość:

• rejestracja do Dużego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 10 xx,
• rejestracja do Małego ZUS-u, do kodu ubezpieczenia 05 90 xx.

3. Spełnienie kryteriów Małego ZUS-u – dobrowolna rejestracja do Małego ZUS

Przedsiębiorca, który po zakończonym okresie podlegania pod preferencyjny ZUS spełnia kryteria Małego ZUS ma możliwość zarejestrowania się pod Mały ZUS. W punkcie 5 instrukcji zostały również opisane sytuacje, kiedy przedsiębiorca spełnia wymogi Małego ZUS-u, ale decyduje się na rejestrację do Dużego ZUS-u.

Obowiązkiem przedsiębiorcy, któremu zakończył się okres preferencji jest dokonanie przerejestrowania. W ciągu 7 dni od dnia zmiany kodu tytułu ubezpieczenia przedsiębiorca wysyła deklarację wyrejestrowującą tj. ZUS ZWUA oraz deklarację rejestrującą tj. ZUS ZUA.

3.1 Przedsiębiorca, który opłaca składki społeczne i chce je płacić w jak najniższej wysokości

Przedsiębiorca, który po zakończonym ZUS-ie preferencyjnym w dalszym ciągu chciałaby opłacać składki na ubezpieczenie społeczne w obniżonej wysokości, przy spełnieniu określonych kryteriów może ubiegać się o rejestrację do Małego ZUS-u.

W związku z tym przedsiębiorca wysłał do ZUS w terminie do 7 października 2021 r. odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 października 2021 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 1 października 2021 r.

4. Niespełnienie kryteriów Małego ZUS-u – obowiązkowe przejście na Duży ZUS

Przedsiębiorca, który po zakończonym okresie podlegania pod preferencyjny ZUS nie spełnia kryteriów Małego ZUS jest zobowiązany do zarejestrowania się pod Duży ZUS. W dalszej części instrukcji zostały również opisane sytuacje, kiedy przedsiębiorca spełnia wymogi Małego ZUS-u, ale decyduje się na rejestrację do Dużego ZUS-u.

Obowiązkiem przedsiębiorcy, któremu zakończył się okres preferencji jest dokonanie przerejestrowania. Przedsiębiorca, który nie spełnia wymogów Małego ZUS ma obowiązek zarejestrować się do Dużego ZUS-u. W ciągu 7 dni od dnia zmiany kodu tytułu ubezpieczenia przedsiębiorca wysyła deklarację wyrejestrowującą tj. ZUS ZWUA oraz deklarację rejestrującą tj. ZUS ZUA.

4.1 Przekroczenie limitu przychodu 120 tys zł za rok poprzedni

Przykład 5.

Przedsiębiorca założył działalność gospodarczą 29 kwietnia 2019 r. i dokonał zgłoszenia do ulgi na start. Po zakończonej uldze na start opłacał do końca października 2021 r. składki według zasad preferencyjnego ZUS-u. Z dniem 1 listopada 2021 r. u przedsiębiorcy nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Z uwagi na to, że przychód z działalności gospodarczej z 2020 r. przekroczył 120 tys zł przedsiębiorca nie spełnił kryteriów Małego ZUS-u.

Obowiązkiem przedsiębiorcy było wysłanie w terminie do 7 listopada 2021 r. dwóch deklaracji :

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 listopada 2021 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 1 listopada 2021 r.

Szczegółowa instrukcja pokazująca poprawne przerejestrowanie znajduje się w naszej pomocy.

4.2 Niespełnienie wymogu prowadzenia w poprzednim roku działalności gospodarczej przez co najmniej 60 dni

Przykład 6.
Przedsiębiorca założył działalność gospodarczą 25 marca 2020 r. i dokonał zgłoszenia do preferencyjnego ZUS-u. Z dniem 1 kwietnia 2022 r. u przedsiębiorcy nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Z uwagi na to, że w 2021 r. przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą w okresie od 1 stycznia do 25 listopada, nie spełnił on wymogu prowadzenia działanosci przez co najmniej 60 dni. Obowiązkiem przedsiębiorcy była rejestracja do Dużego ZUS-u.

W terminie do 7 kwietnia 2022 r. należało wysłać dwie deklaracje:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 kwietnia 2022 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 1 kwietnia 2022 r.

Szczegółowa instrukcja pokazująca poprawne przerejestrowanie znajduje się w naszej pomocy.

4.3 Działalność wykonywana na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy

Przykład 7.
Przedsiębiorca dokonał zgłoszenia do preferencyjnego ZUS-u w dniu 1 marca 2020 roku. Z dniem 1 marca 2022 r. minęły 24 miesiące okresu preferencyjnych składek ZUS. Z uwagi na to, że przedsiębiorca 1 marca 2022 r. podjął zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę, w ramach której wykonywał czynności wchodzące w zakres obecnie prowadzonej działalności gospodarczej, nie miał on możliwości zarejestrowania się do Małego ZUS-u. Przedsiębiorca był zobligowany do rejestracji do tzw. Dużego ZUS. Ponieważ wynagrodzenie osiągane w ramach umowy o pracę przekracza minimalne wynagrodzenie krajowe, przedsiębiorca opłaca z działalności gospodarczej jedynie składkę zdrowotną.

Obowiązkiem przedsiębiorcy było wysłanie w terminie do 7 marca 2022 r. dwóch deklaracji:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 marca 2022 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 1 marca 2022 r.

Szczegółowa instrukcja pokazująca poprawne przerejestrowanie znajduje się w naszej pomocy.

5. Spełnienie kryteriów Małego ZUS-u – dobrowolna rejestracja na Duży ZUS – sytuacje warte rozważenia

W poniższych punktach zostały opisane sytuacje, kiedy przedsiębiorca spełnia wymogi Małego ZUS-u, ale decyduje się na rejestrację do Dużego ZUS-u.

5.1 Przedsiębiorca posiada prawo do emerytury – opłacana wyłącznie składka na ubezpieczenie zdrowotne

Przedsiębiorca od dnia nabycia prawa do emerytury jest zwolniony ze składek na ubezpieczenie społeczne. Emeryt prowadzący działalność gospodarczą opłaca wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Przykład 8.
Przedsiębiorca założył działalność gospodarczą 15 kwietnia 2019 r. i zgłosił się na formularzu ZUS ZUA do preferencyjnych składek ZUS. Po zakończonej preferencji, czyli po upływie pełnych 24 miesięcy kalendarzowych zgłosił się do Dużego ZUS-u z dniem 1 maja 2021 r. Jednocześnie od 01 maja 2021 r. nabył prawo do emerytury dlatego tego samego dnia nastąpiła również zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia.

W związku z tym przedsiębiorca wysłał do ZUS w terminie do 7 maja 2021 r. odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 maja 2021 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 10 10 (końcówka kodu 10 świadczy o nabytym prawie do emerytury) z datą rejestracji 1 maja 2021 r.

5.2 Przedsiębiorca posiada umowę o pracę z wynagrodzeniem co najmniej minimalnym – opłacana wyłącznie składka na ubezpieczenie zdrowotne

Przedsiębiorca, który równocześnie jest zatrudniony na umowę o pracę wraz z wynagrodzeniem minimalnym po zakończonym okresie opłacania składek według zasad preferencyjnego ZUS-u może rozważyć zgłoszenie się do Dużego ZUS-u w ramach którego będzie opłacał wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Takie rozwiązanie powoduje, że okres w którym przedsiębiorca jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne nie będzie wliczany do limitu korzystania z Małego ZUS-u.

Przykład 9.
Przedsiębiorca założył działalność gospodarczą 4 lutego 2019 i dokonał zgłoszenia do ulgi na start. Po zakończonej uldze na start opłacał składki według zasad preferencyjnego ZUS-u do końca sierpnia 2021 r. Z dniem 1 września 2021 r. u przedsiębiorcy nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Przedsiębiorca podjął decyzję o rejestracji do Dużego ZUS-u ponieważ posiada on również umowę o pracę co skutkuje tym, że z działalności gospodarczej opłaca wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

W związku z tym przedsiębiorca wysłał do ZUS w terminie do 7 września 2021 r. odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 września 2021 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 1 września 2021 r.

Wnioski dla powyższego przykładu.

Przedsiębiorca, który po zakończonym okresie podlegania pod składki preferencyjne zgłosił się do Dużego ZUS-u i zachował 4 miesiące, które nie były wliczone do limitu Mały ZUS (od 1 września do 31 grudnia 2021 były 4 pełne miesiące kalendarzowe). W przypadku jeżeli taki przedsiębiorca nie dokonał zgłoszenia do Małego ZUS-u do końca stycznia 2022 r. to przez cały 2022 r. będzie on podlegać pod Duży ZUS, kod ubezpieczenia 05 10 xx i kolejna możliwość zgłoszenie do Małego ZUS-u, będzie możliwa na początku kolejnego roku kalendarzowego, czyli na początku 2023 r.

Należy mieć również na uwadze, przypadki kiedy przedsiębiorca posiada wiedzę na temat tego kiedy skończy mu się umowa o pracę. Jeżeli przedsiębiorca z przytoczonego wyżej przykładu, wie, że umowa jest zawarta tylko na czas określony np. do 24 lutego 2022 r. to aby po zakończonej umowie była możliwość rejestracji do Małego ZUS-u, to w terminie do końca stycznia 2022 r. należało wysłać stosowne deklaracje przerejestrowujące do ZUS tj.:

W celu wyboru planu opłacania składek wg Małego ZUS:

• ZUS ZWUA z kodem 05 10 xx z datą wyrejestrowania 1 stycznia 2022 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 1 stycznia 2022 r.

W celu rejestracji do składek społecznych, gdyż nie posiada już umowy o pracę w związku z czym powinien płacić również składki społeczne:

Po zakończonej umowie o pracę należało wysłać następujące deklaracji przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 90 xx z datą wyrejestrowania 25 lutego 2022 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 25 lutego 2022 r.

Ważne!
Data 25 lutego 2022 r. na obu deklaracjach wynika z ogólnie przyjętych zasad przerejestrowania, które wskazują, że jako datę wyrejestrowania i rejestracji do nowego schematu płacenia składek ZUS podaje się następny dzień kalendarzowy po zakończonej umowie o pracę.

5.3 Przedsiębiorca pobierający zasiłek macierzyński – opłacana wyłącznie składka na ubezpieczenie zdrowotne

Kobieta prowadząca działalność gospodarczą, która po zakończonym okresie podlegania pod składki preferencyjne ma możliwość rejestracji pod Mały ZUS, w momencie przejścia na zasiłek macierzyński może rozważyć rezygnację z rejestracji do Małego ZUS i zgłosić się do Dużego ZUS-u.

Przykład 10.
Pani Kamila w momencie zakładania działalności gospodarczej w dniu 1 sierpnia 2019 r. zarejestrowała się do ulgi na start, po 6 pełnych miesiącach do składek preferencyjnych. Z dniem 1 lutego 2022 r. u przedsiębiorczyni nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Pani Kamila podjęła decyzję o rejestracji do Dużego ZUS-u ponieważ 18 stycznia 2022 r. urodziła dziecko.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami od dnia narodzin dziecka, przedsiębiorczyni przysługuje zasiłek macierzyński. Pani Kamila otrzymała zasiłek w wysokości 2,5 tys. co dało jej prawo do opłacania wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Pani Kamila zrezygnowała w 2022 r. z Małego ZUS-u na rzecz Dużego ZUS-u.

W związku z tym przedsiębiorczyni wysłała do ZUS odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 18 stycznia 2022 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 18 stycznia 2022 r.

Ważne!
Data 18 stycznia 2022 r. na obu deklaracjach wynika z ogólnie przyjętych zasad przerejestrowania, które wskazują, że jako datę wyrejestrowania i rejestracji do nowego schematu płacenia składek ZUS podaje się dzień narodzin dziecka, który jest dniem przejścia na zasiłek macierzyński.

Wnioski dla powyższego przykładu.

Dla sytuacji przedstawionej w przykładzie jest możliwe zgłoszenie się do Dużego ZUS-u już od dnia przejścia na zasiłek macierzyński, taka możliwość wynika z tego, że przedsiębiorca może dokonać rezygnacji ze składek preferencyjnych przed upływem 24 pełnych miesięcy kalendarzowych. Pani Kamila zgłaszając się do Dużego ZUS, zyskuje 11 miesięcy, które nie będą wliczane do limitu Mały ZUS (od 1 lutego do 31 grudnia 2022 r. jest 11 pełnych miesięcy kalendarzowych).

Należy mieć również na uwadze, że okres pobierania zasiłku macierzyńskiego trwa 52 tygodnie, zatem Pani Kamila zakończy zasiłek macierzyński 16 stycznia 2023 r.

W przypadku kiedy przedsiębiorczyni po zakończonym zasiłku macierzyńskim chciałaby opłacać składki według Małego ZUS to w terminie do końca stycznia 2023 r. ma obowiązek dokonać stosowanego przerejestrowania.

Będzie należało wysłać następujące deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 10 xx z datą wyrejestrowania 1 stycznia 2023 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 1 stycznia 2023 r.

Po zakończonym zasiłku macierzyńskim powstanie obowiązek wysyłki następujących deklaracji przerejestrowujących:

• ZUS ZWUA z kodem 05 90 xx z datą wyrejestrowania 17 stycznia 2023 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 17 stycznia 2023 r.

Ważne!
Data 17 stycznia 2023 r. na obu deklaracjach wynika z ogólnie przyjętych zasad przerejestrowania, które wskazują, że jako datę wyrejestrowania i rejestracji do nowego schematu płacenia składek ZUS podaje się następny dzień kalendarzowy po zakończonym zasiłku macierzyńskim.

5.4 Przedsiębiorca pobierający zasiłek macierzyński- zwolnienie ze składki na ubezpieczenie zdrowotne

Kobieta prowadząca działalność gospodarczą, która po zakończonym okresie podlegania pod składki preferencyjne ma możliwość rejestracji pod Mały ZUS, w momencie przejścia na zasiłek macierzyński może rozważyć rezygnację z rejestracji do Małego ZUS i zgłosić się do kodu ubezpieczenia 05 80 xx. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w naszej pomocy.

05 80 xx – kod tytułu ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność opłacającej tzw. preferencyjny ZUS albo Mały ZUS, której zasiłek macierzyński nie przekracza kwoty 1000 zł.

Przykład 11.
Pani Kamila w momencie zakładania działalności gospodarczej w dniu 1 sierpnia 2019 r. zarejestrowała się do ulgi na start, po 6 pełnych miesiącach do składek preferencyjnych. Z dniem 1 lutego 2022 r. u przedsiębiorczyni nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Pani Kamila podjęła decyzję o rejestracji do Dużego ZUS-u ponieważ 18 stycznia 2022 r. urodziła dziecko.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami od dnia narodzin dziecka, przedsiębiorczyni przysługuje zasiłek macierzyński. Pani Kamila otrzymała zasiłek w wysokości 1 tys. co dało jej prawo do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

W związku z tym przedsiębiorczyni wysłała do ZUS odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 18 stycznia 2022 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 70 xx z datą rejestracji 18 stycznia 2022 r.

Ważne!
Data 18 stycznia 2022 r. na obu deklaracjach wynika z ogólnie przyjętych zasad przerejestrowania, które wskazują, że jako datę wyrejestrowania i rejestracji do nowego schematu płacenia składek ZUS podaje się dzień narodzin dziecka, który jest dniem przejścia na zasiłek macierzyński.

W następnym kroku przedsiębiorczyni wysłała do ZUS-u deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 lutego 2022 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 80 xx z datą rejestracji 1 lutego 2022 r.

Wnioski dla powyższego przykładu.

Pani Kamila zgłaszając się do kodu 05 80 xx, zyskuje 11 miesięcy, które nie będą wliczane do limitu Mały ZUS (od 1 lutego do 31 grudnia 2022 r. jest 11 pełnych miesięcy kalendarzowych).

Należy mieć również na uwadze, że okres pobierania zasiłku macierzyńskiego trwa 52 tygodnie, zatem Pani Kamila zakończy zasiłek macierzyński 16 stycznia 2023 r.

W przypadku, kiedy przedsiębiorczyni po zakończonym zasiłku macierzyńskim chciałaby opłacać składki według Małego ZUS to w terminie do końca stycznia 2023 r. ma obowiązek dokonać stosowanego przerejestrowania.

Będzie należało wysłać następujące deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 80 xx z datą wyrejestrowania 1 stycznia 2023 r.
• ZUS ZZA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 1 stycznia 2023 r.

Po zakończonym zasiłku macierzyńskim powstanie obowiązek wysyłki następujących deklaracji przerejestrowujących:

• ZUS ZWUA z kodem 05 90 xx z datą wyrejestrowania 17 stycznia 2023 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 90 xx z datą rejestracji 17 stycznia 2023 r.

Ważne!
Data 17 stycznia 2023 r. na obu deklaracjach wynika z ogólnie przyjętych zasad przerejestrowania, które wskazują, że jako datę wyrejestrowania i rejestracji do nowego schematu płacenia składek ZUS podaje się następny dzień kalendarzowy po zakończonym zasiłku macierzyńskim.

5.5 Przedsiębiorcy zależy na wyższej wysokości zasiłku chorobowego – opłaca dobrowolną składkę chorobową

Wysokość zasiłków jakie otrzymuje przedsiębiorca jest ściśle związana z wysokością jego składek na ubezpieczenie społeczne. Zasada jest prosta im wyższa podstawa na ubezpieczenie społeczne tym wyższe składki opłaca przedsiębiorca i tym wyższe świadczenie chorobowe otrzymuje.

Podstawę wymiaru dla zasiłku chorobowego stanowi średnia podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszona o wskaźnik w wysokości 13,71%. Miesięczna kwota zasiłku chorobowego stanowi 80% tak wyliczonej podstawy (a w przypadku gdy choroba przypada na okres ciąży – 100%).

W związku z powyższym przedsiębiorca, który planuje w przyszłości ubiegać się o wypłatę świadczeń z ZUS-u takich jak:

• zasiłek chorobowy,
• zasiłek macierzyński/tacierzyński,
• zasiłek opiekuńczy,
• zasiłek ojcowski,

może rozważyć opłacanie składek według planu Duży ZUS.

5.6 Przedsiębiorcy zależy na wyższych świadczeniach emerytalno-rentowych

Przyszła emerytura bądź renta przedsiębiorcy jest uzależniona od wysokości opłacanych przez niego składek na ubezpieczenie społeczne. Zmniejszenie składek społecznych w tym składki emerytalnej spowoduje obniżenie potencjalnej emerytury przedsiębiorcy. Z kolei zmniejszenie wysokości składki rentowej wpłynie na ewentualną wysokość renty.

5.7 Przedsiębiorcy zależy na możliwości ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych w przypadku likwidacji działalności

Przedsiębiorca podlegający pod Mały ZUS, którego podstawa na ubezpieczenie społeczne jest mniejsza niż minimalne wynagrodzenie krajowe (w roku 2022 jest to kwota 3 010 zł) jest zwolniony z opłacania składki na Fundusz Pracy.

Stosunkowo niskie dochody, skutkujące brakiem opłacania składki na Fundusz Pracy, mogą przyczynić się do braku prawa do zasiłku dla bezrobotnych w przypadku np. likwidacji działalności gospodarczej.

5.8 Przychód przedsiębiorcy nie przekracza 120 tys. zł ale dochód jest na tyle wysoki, że przedsiębiorca opłaca składki w wysokości dużego ZUS

Przykład 12.

Pan Maciej w momencie zakładania działalności gospodarczej w dniu 1 lutego 2020 r. zarejestrował się do preferencyjnych składek ZUS. Z dniem 1 lutego 2022 r. u przedsiębiorcy nastąpiła zmiana w kodzie tytułu ubezpieczenia. Pan Maciej podjął decyzję o rejestracji do Dużego ZUS.

Przedsiębiorca w 2021 r. osiągnął 110 tys. przychodu co dawało mu prawo do skorzystania w 2022 r. z ulgi Mały ZUS-u. Jednak z uwagi na to, że na Małym ZUs-ie wysokość składek na ubezpieczenie społeczne jest wyliczana na podstawie dochodu przedsiębiorcy z roku poprzedniego, Pan Maciej zrezygnował w 2022 r. z ulgi Mały ZUS.

Decyzja Pana Macieja wynika z tego, że jego dochód wyniósł 87 tys zł.
Przedsiębiorca rozliczał się na zasadach ogólnych według skali podatkowej – PIT-5 i przez cały 2021 r. prowadził działalność.

Dla powyższych parametrów wyliczona podstawa wymiaru składek społecznych na Małym ZUS-ie wyniosła 3 553,20 zł czyli dokładnie TYLE samo co podstawa dla Dużego ZUS-u. Dla przedsiębiorcy oznaczało to, że będzie opłacać składki na ubezpieczenie społeczne w takiej samej wysokości jak na Dużym ZUS-ie.

W związku z tym przedsiębiorca wysłał w terminie do 7 lutego 2022 r. do ZUS odpowiednie deklaracje przerejestrowujące:

• ZUS ZWUA z kodem 05 70 xx z datą wyrejestrowania 1 lutego 2022 r.
• ZUS ZUA z kodem 05 10 xx z datą rejestracji 1 lutego 2022 r.

Wnioski dla powyższego przykładu.

Przedsiębiorca, który po zakończonym okresie podlegania pod składki preferencyjne zgłosił się do Dużego ZUS-u, zyska 11 miesiąca które nie będą wliczone do limitu Mały ZUS (od 1 lutego do 31 grudnia 2022 jest 11 pełnych miesięcy kalendarzowych ). W przypadku jeżeli taki przedsiębiorca nie dokonał zgłoszenia do Małego ZUS-u do 7 lutego 2022 r. to przez cały 2022 r. będzie podlegać pod Duży ZUS, kod ubezpieczenia 05 10 xx i kolejna możliwość rejestracji do Małego ZUS-u, będzie możliwa na początku kolejnego roku kalendarzowego, czyli na początku 2023 r.

Autor: Monika Olejniczak – ifirma.pl