Optymalizacja kosztów jest jednym z elementów zarządzania firmą. Optymalizacja po prostu oznacza redukcję kosztów.
Zakładając działalność gospodarczą musimy opłacać składki ZUS na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
W 2023 r. na Dużym ZUS-ie musimy opłacać składki w wysokości:
- emerytalną – 812,33 zł,
- rentową – 332,88 zł,
- chorobową (jest ona dobrowolna) – 101,94 zł,
- wypadkową – 69,49 zł,
- i składkę na Fundusz pracy – 101,94 zł.
Co daje nam łączną kwotę do zapłaty co miesiąc 1316,54 zł – z dobrowolną składką chorobową albo – 1214,60 zł – bez dobrowolnej składki chorobowej.
Do tego należy doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne , która w przypadku przedsiębiorców rozliczających podatek według zasad ogólnych (PIT-5 oraz PIT-5 L) jest wyliczana od dochodu przedsiębiorcy. Dla przedsiębiorców rozliczających się według podatku zryczałtowanego składka zdrowotna jest uzależniona od przychodu przedsiębiorcy według III progów.
Są to dość wysokie koszty, jakie musi ponieść osoba zakładająca działalność gospodarczą i dlatego istnieją możliwości, z których można skorzystać aby obniżyć koszty związane z ZUS, czyli po po prostu je zredukować.
W tym artykule przedstawimy, w jaki sposób można zredukować koszty ZUS firmy, aby płacić mniejsze składki z tytułu działalności gospodarczej.
1. ZUS preferencyjny
Preferencyjne zasady płacenia składek dotyczą jedynie osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które:
- rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005r.,
- w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,
- nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
W 2023 r. na ZUS preferencyjny opłacamy składki:
- emerytalną – 204,37 zł,
- rentową – 83,76 zł,
- chorobową (jest ona dobrowolna) – 25,65 zł,
- wypadkową – 17,48 zł,
Co daje nam łączną kwotę do zapłaty co miesiąc – 331,26 zł – z dobrowolną składką chorobową albo – 305,61 zł – bez dobrowolnej składki chorobowej.
Do tego należy doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne , która w przypadku przedsiębiorców rozliczających podatek według zasad ogólnych (PIT-5 oraz PIT-5 L) jest wyliczana od dochodu przedsiębiorcy. Dla przedsiębiorców rozliczających się według podatku zryczałtowanego składka zdrowotna jest uzależniona od przychodu przedsiębiorcy według III progów.
Nie opłacamy składki na Fundusz pracy w przypadku ZUS preferencyjnego.
Składki na ZUS preferencyjny przedsiębiorca opłaca przez pełne 24 miesiące prowadzenia działalności np. rozpoczęcie prowadzenia działalności – 12 maja 2023 r. – pełne 24 miesiące liczymy od czerwca 2023 r. ponieważ jest to dopiero pierwszy pełny miesiąc.
Jeżeli w trakcie trwania ZUS preferencyjnego zawiesimy działalność, to i tak liczymy te zawieszone miesiące do tych 24.
ZUS preferencyjny w serwisie ifirma.pl należy ustawić w zakładce: Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ ZUS na dole strony należy wybrać opcję: Edytuj, następnie w polu: Plan opłacania składek ZUS, należy wybrać Składki preferencyjne. Po dokonaniu powyższych zmian należy wybrać dostępną na dole strony opcję: Zatwierdź.
2. Umowa o pracę + działalność gospodarcza
Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która posiada jednocześnie umowę o pracę zawartą na co najmniej minimalne wynagrodzenie (od 1 lipca 2023 r. – 3600,00 zł, bez względu na wielkość etatu), odprowadza obowiązkowo składki na ubezpieczenie społeczne, FP i FGŚP jedynie z tytułu umowy o pracę. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana obowiązkowo z obu tytułów. Czyli, z działalności gospodarczej w takim przypadku, ponosimy koszt tylko w wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W przypadku, kiedy rozpoczynając działalność gospodarczą, jesteśmy w sytuacji opisanej powyżej – w serwisie ifirma.pl należy dokonać odpowiednich ustawień:
– zakładka Konfiguracja ➡ ZUS, na dole strony należy wybrać opcję: Edytuj, kolejno w wierszu: Dodatkowe Informacje należy zaznaczyć checkbox: Jestem zatrudniony na umowę o pracę z wynagrodzeniem co najmniej 3600,00 zł brutto; kolejno w wierszu: Wybierz składki ZUS, które mają być opłacane z tytułu prowadzenia działalności, checkbox przy Ubezpieczeniu zdrowotnym zaznaczy się automatycznie.
Po dokonaniu powyższych zmian należy wybrać dostępną na dole strony opcję: Zatwierdź.
Dowiedz się jak wygląda procedura przejście z pełnych składek ZUS na składkę zdrowotną.
3. Emeryt + działalność gospodarcza
Jeżeli jest się emerytem i równocześnie prowadzi działalność gospodarczą, to z działalności opłacamy obowiązkowo również tylko składkę zdrowotną.
W serwisie odnotowujemy ten fakt następująco:
– Konfiguracja ➡ ZUS, na dole strony należy wybrać opcję: Edytuj. W części dodatkowe informacje w wierszu: Prawo do emerytury lub renty należy wybrać z listy opcję: Mam prawo do emerytury.
Kolejno w części Wybierz składki ZUS, które mają być opłacane z tytułu prowadzenia działalności należy odznaczyć domyślnie oznaczony checkbox przy rodzaju składki Ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe).
Ubezpieczenie zdrowotne zostanie oznaczone domyślnie, jako ubezpieczenie obowiązkowe.
Po dokonaniu zmian należy skorzystać z opcji zatwierdź dostępnej na dole strony.
4. Renta rodzinna + działalność gospodarcza
Renta rodzinna jest wyjątkowym rodzajem renty, która daje prawo osobie, która ją otrzymuje do opłacania z działalności jedynie składki zdrowotnej. Z uwagi na to, iż standardowo otrzymujący rentę opłaca dodatkowo z działalności składki społeczne w tej sytuacji korzystający z serwisu oznacza fakt pobierania renty rodzinnej w poniższy sposób:
– zakładka Konfiguracja ➡ ZUS, na dole strony należy wybrać opcję Edytuj.
W części dodatkowe informacje w wierszu: Prawo do emerytury lub renty należy wybrać z listy opcję: Mam prawo do emerytury.
Kolejno w części Wybierz składki ZUS, które mają być opłacane z tytułu prowadzenia działalności należy odznaczyć domyślnie oznaczony checkbox przy rodzaju składki Ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe).
Ubezpieczenie zdrowotne zostanie oznaczone domyślnie jako ubezpieczenie obowiązkowe. Po dokonaniu zmian należy skorzystać z opcji zatwierdź dostępnej na dole strony.
Uwaga! W tej sytuacji na deklaracji ZUS pokaże się nieprawidłowy kod ZUS. Kod świadczący o pobieraniu renty rodzinnej przez Przedsiębiorcę- tj. piąta liczba kodu tytułu ubezpieczenia z cyfrą 2) został przedstawiony w poniższej tabeli:
| 05 10 2X | Pełny ZUS |
| 05 70 2X | Preferencyjny ZUS |
W sytuacji kiedy przedsiębiorca wysyła deklaracje do ZUS powinien poprawić w składanej deklaracji ZUS kod na właściwy. W przypadku wystąpienia wymienionej sytuacji, prosimy o kontakt z BOK serwisu ifirma.pl.
5. Przedsiębiorca + umowa zlecenie
Jeżeli przedsiębiorca, który jednocześnie:
- prowadzi działalność gospodarczą;
- posiada umowę zlecenie (nie związaną z wykonywaną działalnością) na kwotę co najmniej równą lub wyższą jak podstawa:
- dla pełnego ZUS-u w 2023 roku jest to kwota 4161,00 zł ),
- dla preferencyjnego ZUS-u (w 2023 roku jest to kwota nie niższa niż minimalne wynagrodzenie tzn. 3600,00 zł.)
- dla Małego ZUS-u w 2023 roku jest to kwota nie niższa niż minimalne wynagrodzenie tzn. 3600,00 zł.)
– wówczas opłaca składki społeczne (tylko chorobowa jest dobrowolna) i składkę zdrowotną od tego tytułu który powstał wcześniej.
Oczywiście, dobrowolnie na wniosek przedsiębiorcy można te tytuły zamienić. O sytuacji należy poinformować Zleceniodawcę poprzez złożenie oświadczenia, z którego tytułu będą naliczane składki. Ponadto przedsiębiorca informuje ZUS poprzez złożenie stosownych druków ZWUA – wyrejestrowujących ze składek oraz ZUA/ZZA rejestrujących do opłacanych składek.
Przykład:
Przedsiębiorca podlega pod Duży ZUS i z tego tytułu opłaca składki na ubezpieczenie społeczne od podstawy, która w 2023 r. wynosi 4161,00 zł. Przedsiębiorca zatrudnił się na umowę zlecenie, z której osiąga wynagrodzenie 5 000,00 zł brutto. W tym przypadku z działalności należy opłacić wszystkie składki społeczne (chorobowa dobrowolna) i składkę zdrowotną. A z umowy zlecenia tylko składkę zdrowotną.
Można również zamienić te tytuły i z działalności opłacać tylko składkę zdrowotną, a z umowy zlecenia wszystkie składki. Jeżeli tytuły te zostaną zamienione, to z działalności należy opłacać tylko składkę zdrowotną – 381,81 zł w 2021 r.
6. Zwolnienie z opłacania Funduszu pracy
W 2009 roku zostały wprowadzone zwolnienia podmiotowe w zakresie składek na Fundusz Pracy i zwolnieniem tym są też objęte osoby, które prowadzą działalność gospodarczą. Bezterminowo jest to kobieta, która ukończyła wiek 55 lat i mężczyzna wiek 60 lat.
W serwisie ifirma.pl fakt ten należy zaznaczyć, poprzez zakładkę:
– Konfiguracja ➡ ZUS, na dole strony należy wybrać opcję Edytuj. W części: Wybierz składki ZUS, które mają być opłacane z tytułu prowadzenia działalności w wierszu: Rodzaj składki, należy odznaczyć checkbox przy polu: Fundusz Pracy.
Więcej informacji na temat zwolnień z opłacania Funduszu Pracy znajdą Państwo w naszych artykułach:
- Obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy (od umowy-zlecenia)
- Fundusz Pracy po 55 lub 60 roku życia
7. Umowa o pracę w kraju UE a działalność w Polsce
To zagadnienie zostało dokładnie omówione w artykule, który znajduje się na naszym Blogu. Zapraszamy do lektury.
Autor: Monika Olejniczak – ifirma.pl
