Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą (lub będący wspólnikiem spółki cywilnej) w większości przypadków zobowiązany jest do zgłoszenia się do ubezpieczeń w ZUS. Niektóre druki urzędnicy ZUS wypełniają we własnym zakresie, jednak część formularzy powinien złożyć sam przedsiębiorca.
Deklaracje zgłoszeniowe przedsiębiorcy
W serwisie ifirma.pl przedsiębiorcy mają możliwość wysłania deklaracji zgłoszeniowych do ZUS drogą elektroniczną – w ramach usługi e-deklaracji. Dokumenty zgłoszeniowe przedsiębiorcy dostępne są w zakładce Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Deklaracje zgłoszeniowe, w części Deklaracje zgłoszeniowe Imię i Nazwisko Przedsiębiorcy:
Po wygenerowaniu dowolnej deklaracji wysyłamy ją z serwisu do ZUS, wybierając opcję Przekaż do podpisu:
a następnie akceptując komunikat:
Deklaracja ZUS-ZUA
Deklaracja ZUS-ZUA pozwala przedsiębiorcy na zgłoszenie lub zmianę danych, jeśli z działalności opłacane będą wszystkie obowiązkowe składki. Stosuje się ją podczas:
- Zakładania działalności gospodarczej
- Zakończenia ZUS preferencyjnego i przejścia na pełny ZUS
- Rozpoczęcia opłacania lub rezygnacji ze składki chorobowej (dobrowolnej) w trakcie prowadzenia działalności
- Zmiany lub korekty danych przedsiębiorcy w zakresie tytułu, rodzaju lub terminów rozpoczęcia okresu ubezpieczenia.
Uwaga! Ewentualną zmianę danych w serwisie wprowadzamy przed wygenerowaniem ZUA, w zakładce Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Dane właściciela lub ZUS DRA.
Po wybraniu opcji Wygeneruj ZUA pojawi się okno z możliwymi do wybrania opcjami:
Podczas wypełniania formularza wybieramy właściwe opcje:
- Typ zgłoszenia – zgłoszenie, zmiana danych lub korekta
- Ubezpieczenia obowiązkowe – standardowo należą do nich emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, datę powstania obowiązku uzupełniamy zgodnie z danym przypadkiem (np. data rozpoczęcia działalności, data zmiany danych)
- Ubezpieczenie dobrowolne – najczęściej jest to ubezpieczenie chorobowe, rzadziej do dobrowolnych należeć będzie ubezpieczenie emerytalne i rentowe, datę uzupełniamy zgodnie z danym przypadkiem.
Deklaracja ZUS-ZZA
Deklaracja ZUS-ZZA służy przedsiębiorcy do zgłoszenia do ZUS, zmiany lub korekty danych, ale tylko w przypadku, gdy opłacana jest wyłącznie składka zdrowotna. Zatem tę deklarację wykorzystuje się, gdy:
- Zakładana jest działalność gospodarcza, a przedsiębiorca jest zatrudniony równolegle na umowę o pracę z płacą przynajmniej minimalną krajową
- Przedsiębiorca został zatrudniony na umowę o pracę z płacą przynajmniej minimalną krajową w trakcie prowadzenia działalności
- Przedsiębiorca wykonuje umowę zlecenie, z której przychód jest większy niż podstawa wymiaru składek z działalności, i wybrał opłacanie składek społecznych od umowy zlecenia
- Przedsiębiorca opłacający wyłącznie składkę zdrowotną zmienia lub koryguje swoje dane w zakresie tytułu, rodzaju lub terminów rozpoczęcia okresu ubezpieczenia
- Przedsiębiorca opłacający wyłącznie składkę wznawia działalność gospodarczą.
Uwaga! Ewentualną zmianę danych w serwisie wprowadzamy przez wygenerowaniem ZZA, w zakładce Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Dane właściciela lub ZUS DRA.
Po wybraniu opcji Wygeneruj ZZA pojawi się następująca opcja:
W tym wypadku uzupełniamy:
- Typ deklaracji – zgłoszenie, zmianę lub korektę
- Datę powstania obowiązku ubezpieczenia – w zależności od przypadku (np. założenie działalności, rozpoczęcie umowy o pracę).
Deklaracja ZUS-ZCNA
Deklaracji ZUS-ZCNA używa się zasadniczo nie do zgłaszania przedsiębiorcy, ale członków jego rodziny. W ramach działalności można zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego np. dziecko lub małżonka.
ZUS-ZCNA wygenerowane zostanie zatem w sytuacji:
- Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny
- Wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny
- Zmiany danych zgłoszonego do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny.
Uwaga! Dane osoby zgłaszanej do ubezpieczenia uzupełniamy przed wygenerowaniem ZUS-ZCNA, w zakładce Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Ubezpieczenie osób z rodziny.
Po wybraniu opcji Wygeneruj ZCNA wyświetlą się następujące opcje:
- Przyczyna złożenia – zgłoszenie lub wyrejestrowanie
- Data, z którą zgłaszamy zmianę.
Opcja Dodaj do e-deklaracji jest istotna w momencie, kiedy w systemie wprowadzono więcej niż jednego członka rodziny; jednak ZCNA generujemy tylko dla wybranych (np. nowo dodanej osoby). Wtedy oznaczamy opcję, aby deklaracja konkretnej osoby została przesłana do ZUS:
Deklaracja ZUS-ZWUA
Deklaracja ZUS-ZWUA służy do wyrejestrowywania z ubezpieczeń. Samodzielnie zastosujemy ją podczas likwidacji działalności, natomiast często wysyła się ją w komplecie z ZUS-ZUA albo ZZA – najpierw wyrejestrowujemy „stary” tytuł ubezpieczeń, a następnie wysyłamy deklarację zgłoszeniową z aktualnym.
Zatem ZUS-ZWUA zastosujemy:
- Likwidując działalność gospodarczą
- Po zakończeniu ZUS preferencyjnego, przechodząc na ZUS pełny
- Podczas rezygnacji lub rozpoczęcia opłacania składki chorobowej (dobrowolnej)
- W przypadku pomyłki przy wyborze kodu ubezpieczenia
Uwaga! Zasadniczo przy zawieszeniu działalności gospodarczej druk ZUS-ZWUA wypełniany jest przez urzędników ZUS za przedsiębiorcę. Jeśli jednak poprawna deklaracja zostanie złożona także z serwisu, nie powinno to generować problemów – ZUS przyjmie do systemu jedną deklarację, drugą (taką samą) pomijając.
Po wybraniu Wygeneruj ZWUA pojawią się opcje:
- Typ deklaracji – zgłoszenie lub korekta danych
- Przyczyna wyrejestrowania – ustanie tytułu do ubezpieczeń (np. likwidacja działalności), zgon osoby ubezpieczonej, inna przyczyna wyrejestrowania (np. przejście z ZUS preferencyjnego na pełny) lub zawieszenie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej
- Data wyrejestrowania – właściwa dla danego przypadku (np. likwidacja działalności albo zmiana danych).
Autor: Anna Kubalka – ifirma.pl
