Zasiłek chorobowy albo macierzyński w jednoosobowej działalności gospodarczej albo spółce cywilnej zależy od tego, czy przedsiębiorca opłaca dobrowolną składkę chorobową. Zdecydować się na tę składkę możemy w każdym momencie – zarówno zakładając działalność, jak i w trakcie jej prowadzenia.
Zgłoszenie do składki chorobowej – formalności
Procedura zgłoszenia do dobrowolnej składki chorobowej będzie zależała od tego, czy dopiero zakładamy firmę, czy też na ubezpieczenie zdecydowaliśmy się później. Z tego powodu może też nieco różnić się data, od której ubezpieczenie zacznie obowiązywać.
| Założenie działalności | Kontynuacja działalności | |
| Formularze | Zgłoszenie na druku ZUS ZUA w terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności | Wyrejestrowanie z dotychczasowych składek na druku ZUS ZWUA, i ponowna rejestracja ze składką chorobową na druku ZUS ZUA – zgłoszenie najpóźniej w dacie rejestracji do składki chorobowej |
| Obowiązywanie ubezpieczenia | Po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego od daty wskazanej w formularzu* | Po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego od daty wskazanej w formularzu* |
*Uwaga! Jeśli formularz zgłoszeniowy zostanie złożony z opóźnieniem, bieg 90 rozpocznie się dopiero od dnia złożenia – przykład:
- Przykład 1.
Przedsiębiorca od 1 kwietnia 2023 r. chciał rozpocząć opłacanie składki chorobowej. W ZUS ZUA wpisał datę rejestracji 1 kwietnia. Druk został jednak złożony z opóźnieniem – dopiero 5 kwietnia. Bieg 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia rozpocznie się zatem 5 kwietnia.
Składkę chorobową opłaca się zasadniczo od takiej podstawy, jak składki emerytalną i rentową. Przepisy określają minimalną podstawę oraz maksymalny próg – przedsiębiorca może zatem we własnym zakresie zwiększyć podstawę składek społecznych. Wtedy też zarówno dobrowolna składka chorobowa, jak i obowiązkowe emerytalna i rentowa będą opłacane w wyższej kwocie, od wskazanej podstawy.
Jeśli zakładamy działalność w trakcie miesiąca, składki społeczne wyliczamy proporcjonalnie – za te dni, w których prowadzimy firmę. Jednak w sytuacji, gdy do chorobowej zgłaszamy się mając już działalność, opłacimy ją w miesiącu zgłoszenia w pełnej wysokości, niezależnie od dnia zgłoszenia. Natomiast w obu przypadkach termin wyczekiwania rozpocznie się od dnia zgłoszenia.
-
Przykład 2.
Pan Kowalski zakłada działalność gospodarczą. Rozpoczęcie działalności miało miejsce 12 maja 2023 r. . Pan Kowalski zdecydował się na opłacanie składek społecznych łącznie z chorobową – składki te za maj wyliczy proporcjonalnie, od 12 maja do końca miesiąca. Termin wyczekiwania zaczyna biec od 12 maja.
Przykład 3.
Właściciel istniejącej już firmy PHU Przedsiębiorstwo zdecydował, że od 17 kwietnia 2023 r. będzie opłacać dobrowolną składkę chorobową – z tą datą złożył zgłoszenie. Składkę chorobową za kwiecień przedsiębiorca opłaci w pełnej wysokości (za cały miesiąc). Termin wyczekiwania zaczyna biec od 17 kwietnia.
Uwaga! Warto zwrócić uwagę, że na dobrowolną składkę chorobową mogą zdecydować się wyłącznie ubezpieczeni objęci obowiązkowymi składkami emerytalną i rentową. Jeśli taki obowiązek nie występuje, możliwe jest płacenie dobrowolnej składki emerytalnej i rentowej, jednak nie można już opłacać dodatkowo składki chorobowej.
Zgłoszenie do składki chorobowej – instrukcja w serwisie ifirma.pl
Uwaga! Jeśli dopiero zakładasz działalność, ZUS ZUA możesz złożyć wraz z wnioskiem CEIDG lub osobiście w ZUS. Jeśli tego nie zrobiłeś, skorzystaj z punktu drugiego i dokonaj zgłoszenia przez serwis.
1. Wyrejestrowanie na ZUS ZWUA
Kontynuując działalność gospodarczą, należy najpierw dokonać wyrejestrowania z bieżących składek. W tym celu należy przejść do zakładki Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Deklaracje ➡ Deklaracje zgłoszeniowe. W części Deklaracje zgłoszeniowe Imię i Nazwisko Przedsiębiorcy wybieramy opcję Wygeneruj ZWUA.
W oknie, które się pojawi, jako Typ deklaracji wybieramy Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, a jako Przyczynę wyrejestrowania – Inną przyczynę wyrejestrowania. W dacie wyrejestrowania wprowadzamy dzień, od którego chcielibyśmy podlegać ubezpieczeniu chorobowemu, dla przykładu 3 będzie to data 17 kwietnia 2023 r. Następnie wybieramy Przekaż do podpisu.
Po uzupełnieniu danych wybieramy opcję wysyłki deklaracji – Przekaż do podpisu, i zatwierdzamy chęć wysyłki.
Deklaracja zostanie przekazana do ZUS w ramach wysyłki e-deklaracji z serwisu.
2. Rejestracja na ZUS ZUA
Aby wygenerować ZUS ZUA, przechodzimy do zakładki Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Deklaracje ➡ Deklaracje zgłoszeniowe, w części Deklaracje zgłoszeniowe Imię i Nazwisko Przedsiębiorcy wybierając opcję Wygeneruj ZUA.
W deklaracji ZUS ZUA jako Typ zgłoszenia wybieramy opcję Zgłoszenie, a jako datę powstania obowiązku we wszystkich pozycjach wpisujemy:
- Datę założenia działalności – w przypadku nowej firmy,
- Datę złożenia ZUS ZWUA i ZUS ZUA – w przypadku kontynuacji działalności, dla przykładu 3 będzie to data 17 kwietnia 2023 r.
W części Ubezpieczenia obowiązkowe należy zaznaczyć ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe; dodatkowo automatycznie zaznaczone będzie ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast w części Ubezpieczenie dobrowolne zaznaczamy opcję chorobowe.
Ważne !
Od 16 maja 2021 roku zmieniły się formularze rejestracyjne do ZUS, tj. ZUS ZUA – rejestracja do składek społecznych i zdrowotnych. Do druków doszło dodatkowe pole jakim jest kod zawodu wykonywany przez ubezpieczonego.
Po uzupełnieniu danych wybieramy opcję wysyłki deklaracji – Przekaż do podpisu, i zatwierdzamy chęć wysyłki.
Deklaracja zostanie przekazana do ZUS w ramach wysyłki e-deklaracji z serwisu.
3. Składka chorobowa – ustawienia
Aby serwis uwzględnił w wyliczeniu składkę chorobową przedsiębiorcy, przechodzimy do zakładki Pulpit ➡ Konfiguracja ➡ Deklaracje ➡ ZUS DRA, gdzie u dołu strony wybieramy opcję Edytuj.
W części Wybierz składki ZUS, które mają być opłacane z tytułu prowadzenia działalności należy zaznaczyć opcję Ubezpieczenie chorobowe, a następnie zatwierdzić wprowadzone zmiany.
Uwaga! Może się zdarzyć, że wraz ze zgłoszeniem do składki chorobowej przedsiębiorcy chcą zwiększyć podstawę jej opłacania – w serwisie można dokonać także takiej zmiany.
4. Generowanie ZUS DRA
Po wybraniu właściwych ustawień można już generować deklarację ZUS DRA, przechodząc do zakładki Deklaracje ➡ Deklaracje i wybierając przycisk ZUS. Wśród wygenerowanych składek będzie widoczna, także dobrowolna składka chorobowa.
Uwaga!
Od 2022 roku należy co miesiąc wysłać deklarację do ZUS w terminie do 20 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni.
Autor: Anna Kubalka – ifirma.pl
