Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na podatek według skali za rok 2022

1.Czynności formalne związane ze zmianą formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę za rok 2022

Zmiana formy opodatkowania za rok 2022 z podatku liniowego na skalę następuje poprzez złożenie zeznania rocznego PIT-36 za rok 2022. Termin na złożenie zeznania rozpoczyna się 15 lutego i upływa 2 maja 2023 (30 kwiecień to dzień wolny od pracy).

Dowiedz się więcej 🎉
Temat zmiany formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę dla roku 2022 został opisany tutaj.

2.Obowiązki związane ze zmianą formy opodatkowania

Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę będzie wiązała się przede wszystkim z ponownym przeliczeniem zobowiązań wobec Urzędu Skarbowego – podatek dochodowy jak i ZUS – składka zdrowotna.

2.1 Podatek liniowy i skala – różne formy opodatkowania – jedna KPIR i remanent

Zarówno przedsiębiorca rozliczający się podatkiem liniowym jak i przedsiębiorca rozliczający podatek wg skali prowadzi tę samą ewidencję, jest nią Księga przychodów i rozchodów (KPIR). Każdy przedsiębiorca prowadzący KPIR ma obowiązek na dzień 31.12 sporządzić tzw. remanent końcowy towarów handlowych i materiałów, który staje się automatycznie remanentem początkowym na dzień 01.01 roku kolejnego.

Wobec powyższego na przedsiębiorcy, który zdecyduje się na zmianę formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę nie ciążą dodatkowe obowiązki ewidencyjne. Wymagane ewidencje jak i remanenty musiały już być bowiem na bieżąco przez przedsiębiorcę sporządzone.

2.2 Składka zdrowotna w kosztach – zmniejszenie kosztów w zeznaniu rocznym PIT-36

Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na zmianę formy opodatkowania na skalę a rozliczył zapłaconą składkę zdrowotną w kosztach uzyskania przychodów będzie miał obowiązek na dzień złożenia zeznania PIT-36 ująć w zeznaniu koszty pomniejszone o zapłaconą składkę zdrowotną zaliczoną do kosztów uzyskania.

W tym celu zgodnie z punktem 5.3.2 instrukcji należy zweryfikować sumę składek ujętych w kosztach, a następnie pomniejszyć dochód z punktu 5.1 o wysokości składki ujętej w kosztach.

3. Co z zaliczkami odprowadzonymi w trakcie roku do urzędu skarbowego?

W składanym zeznaniu rocznym PIT-36 należy wykazać miesięczne albo kwartalne zaliczki należne i zapłacone w wysokości należnego i zapłaconego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podatku liniowego.

Wskazane oznacza, iż zaliczki nie będą ulegały ponownemu przeliczeniu dla podatku wg skali. Dopiero przeliczenie osiągniętego dochodu za rok 2022 w PIT-36 w konfrontacji z opłaconymi i odprowadzanymi do urzędu zaliczkami wg podatku liniowego, pokaże czy przedsiębiorca zmieniając formę opodatkowania zapłaci niższy czy wyższy podatek.

4. Jaki wpływ na składkę zdrowotną ma zmiana formy opodatkowania za rok 2022?

Zmiana formy opodatkowania w podatku dochodowym ma wprost przełożenie na odprowadzoną do ZUS składkę zdrowotną za przedsiębiorcę.

Ponowne przeliczenie składki zdrowotnej nastąpi w deklaracji ZUS DRA/RCA za 04/2023, w której będzie zawarte rozliczenie roczne, deklarację należy złożyć do 22.05.2023 r. (20 maj to dzień wolny, więc termin przesuwa się na pierwszy dzień roboczy) za 04/2023.

Zmiana, tak samo jak w przypadku miesięcznych zaliczek w PIT, nie wiąże się z korektami miesięcznych deklaracji ZUS.

5. Jak w oparciu o dane dostępne na koncie w serwisie – sprawdzić czy warto dokonać zmiany formy opodatkowania dla roku 2022?

Istnieje wiele czynników jakie mają wpływ na to czy zmiana formy opodatkowania jest korzystna dla przedsiębiorcy czy nie. Nie da się przyjąć jednego wzoru, który sprawdzi się w sytuacji każdego przedsiębiorcy, gdyż każda sytuacja jest inna. Poniższy akapit wskazuje na co warto zwrócić uwagę decydując się na zmianę i warto traktować go jako drogowskaz do spojrzenia na temat. Pełną analizę dotyczącą optymalizacji – tj. wyboru najlepszej formy opodatkowania dla przedsiębiorcy może dokonać jedynie licencjonowany doradca, który oprze wnioski o konkretny stan faktyczny oparty na zweryfikowanych dokumentach.
Przykład opisany poniżej pomija wszelkie ulgi podatkowe jakie dotyczą przedsiębiorcę oraz możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem czy z dzieckiem.

5.1 Dochód do opodatkowania za rok 2022

Aby wygenerować zestawienie rocznego dochodu należy w zakładce Ewidencje ➡ Księga przychodów i rozchodów na dole strony wybrać opcję wygeneruj zestawienie.

Następnie należy uzupełnić pola:

• Okres zestawienia – wpisać od 01-01-2022 do 31-12-2022
• zaznaczyć checkbox Uwzględniaj wartość remanentów
• w polach Remanent początkowy, Remanent końcowy w celu pobrania wartości wprowadzonych na koncie remanentów należy wybrać opcję dodaj remanent,

na końcu wybierając opcję wygeneruj.

Wybranie wskazanej wyżej opcji spowoduje wygenerowanie rocznego zestawienia, gdzie wartość opisana na samym dole strony jako DOCHÓD – stanowi roczny dochód osiągnięty za rok 2022 tytułem prowadzonej działalności gospodarczej.

5.2 Suma zapłaconych składek społecznych za przedsiębiorcę i osobę współpracującą – odliczenie od dochodu

Składki społeczne zapłacone za przedsiębiorcę jak i osobę współpracującą w roku 2022 zmniejszają dochód do opodatkowania. Kalkulując roczny podatek należy zatem wziąć pod uwagę sumę zapłaconych w roku wartości składek. Zapłacone składki widać na koncie w zakładce Zobowiązania ➡ Składki ZUS.

Zmieniając miesiące na widocznej poniżej osi czasu można spisać sumę poszczególnych miesięcy i policzyć sumę za rok 2022.

Suma składek widoczna jest również w wygenerowanym raporcie PIT-5L za ostatni miesiąc/kwartał 2022 roku. W celu weryfikacji zapłaconej kwoty należy przejść do zakładki Deklaracje ➡ Deklaracje następnie w kolumnie PIT-5L należy kliknąć na 12/2022 lub IV 2022 w widoku raportu będzie można sprawdzić sumę zapłaconej składki społecznej.

5.3 Suma zapłaconych składek zdrowotnych za przedsiębiorcę i osobę współpracującą

Przedsiębiorca rozliczający się na podatku liniowym w 2022 roku ma prawo do:

• rozliczenia w kosztach w KPIR, bądź
• odliczenia od dochodu w raporcie PIT-5L

zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych za siebie i osobę współpracującą do kkkwartości limitu 8700 zł.

Zmieniając rozliczenie na podatek wg skali przedsiębiorca utraci to prawo, gdyż podatek wg skali nie ma żadnej możliwości odliczenia zapłaconych za przedsiębiorcę składek zdrowotnych.

5.3.1 Składki zdrowotne – odliczone od dochodu

Zapłacone składki widać na koncie w zakładce Zobowiązania ➡ Składki ZUS.

Zmieniając miesiące na widocznej poniżej osi czasu można spisać sumę poszczególnych miesięcy i policzyć sumę za rok 2022.

Jeżeli składka zdrowotna jest rozliczana jako pomniejszenie dochodu do opodatkowania wtedy w kolumnie Data zaksięgowania widać zapis nie dotyczy tak jak na poniższym zrzucie.

5.3.2 Składki zdrowotne – ujęte w kosztach firmy

Zapłacone składki widać na koncie w zakładce Zobowiązania ➡ Składki ZUS.

Zmieniając miesiące na widocznej poniżej osi czasu można spisać sumę poszczególnych miesięcy i policzyć sumę za rok 2022.

Jeżeli składka zdrowotna jest rozliczana w kosztach wtedy w kolumnie Data zaksięgowania widać datę zaś w kolumnie Numer DK pojawia się numer dowodu księgowego na podstawie którego została rozliczona składka.

5.4 Roczna podstawa składki zdrowotnej 2022

Można powiedzieć, że w większości podstawa naliczenia dla rocznej składki zdrowotnej jak i dochodu do opodatkowania są takie same. Nie jest tak jednak zawszem są bowiem sytuacje, które wpłyną na to, że podstawa do naliczeń dla ZUS i PIT będą różne. Poniżej dwie podstawowe zmienne jakie wpłyną na możliwość wyliczenia różnych podstaw dla PIT i ZUS.

5.4.1 Remanent a składka zdrowotna w 2022 roku

Z uwagi na to iż przepis dający możliwość ujęcia różnicy remanentowej również w podstawie naliczenia składki zdrowotnej wszedł w trakcie roku 2022 nie może on działać na niekorzyść przedsiębiorcy. Co to oznacza? Jeżeli różnica remanentowa miałaby podwyższać dochód do opodatkowania wtedy nie będzie ujmowana w podstawie dla naliczeń ZUS. Tylko wtedy kiedy wartość remanentu na początek roku jest wyższa niż wartość remanentu na koniec roku podstawa dla naliczeń składki zdrowotnej zostanie obniżona o różnicę remanentową.

5.4.2 Sprzedaż środka trwałego zakupionego przed 2022 rokiem – dodatkowe obniżenie podstawy zdrowotnej ZUS

Według zapisów ustawy Polski Ład przedsiębiorca, który dokona sprzedaży środka trwałego, który dla potrzeb podatku dochodowego był amortyzowany przed rokiem 2022, ma prawo przy wyliczeniu podstawy składki zdrowotnej ująć w kosztach uzyskania przychodu wartość amortyzacji środka trwałego, którą przedsiębiorca:

• dokonał do końca 2021 r.,
• miał prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Uwaga! Jeżeli cena sprzedaży takiego środka jest niższa niż koszt amortyzacji ujęty dla celów ZUS w dacie sprzedaży, wtedy wartość kosztu amortyzacji należy obniżyć do ceny sprzedaży. Na takiej sprzedaży dla celów ZUS nie można osiągnąć “straty”.

Przykład A

Przedsiębiorca będący płatnikiem VAT zakupił 5.05.2021 r. środek trwały o wartości 30 000 zł netto, przedsiębiorca w pełni odliczył VAT od zakupu w deklaracji JPK.
Środek trwały był amortyzowany stawką 20%. 06.06.2022 r. przedsiębiorca sprzedał środek trwały za wartość 25 000 zł netto. Amortyzacja za okres 06.2021 (pierwszy miesiąc po ujęciu środka na ewidencji) – 12/2021 będzie mogła stanowić dodatkowy koszt dla składki zdrowotnej do wysokości nie przekraczającej ceny sprzedaży.

Odpis miesięczny: (30 000 * 20%) / 12 = 500
Ilość miesięcy od 06-2021 do 12.2021 tj. = 7 miesięcy
Wartość odpisów za okres do 12/2021 = 7 * 500 = 3 500
Amortyzacja za okres 01-06/2022 = 6 * 500 = 3 000
Wartość kosztu niezamortyzowanej wartości pojazdu w dacie sprzedaży tj. 30 000 – 3 500 – 3 000 = 23 500 zł
Cena sprzedaży – 25 000 zł
Wartość jaką można ująć zatem w koszcie ZUS: 25 000 – 23 500 = 1 500

5.5 Wyliczenie różnicy na składce zdrowotnej i podatku do zapłaty za rok 2022

Przykład 1
Dane kwotowe u przedsiębiorcy wyglądają następująco dla roku 2022:

• dochód – 148 000,00
• zapłacone składki społeczne – 12 330,04
• zapłacone składki zdrowotne ujęte w kosztach firmy – 3399,82
• zapłacone składki zdrowotne zmniejszające podstawę opodatkowania – 0
• remanent na 01-01-2022 – 0
• remanent na 31-12-2022 – 1500

5.5.1 Różnice w składce zdrowotnej

Należy pamiętać, że przedsiębiorca, który 12 pełnych miesięcy prowadził działalność gospodarczą zapłaci składkę zdrowotną za rok w wartości nie mniejszej niż wartość minimalna tj. 270,90 zł x 12 miesięcy czyli 3250,80 zł.

5.5.1.1 Skala podatkowa – składka zdrowotna

Podstawa naliczenia składki zdrowotnej: dochód tj. pkt. 5.1 – zapłacone składki społeczne tj. pkt. 5.2 + składki zdrowotne ujęte w kosztach uzyskania przychodu tj. pkt. 5.3.2 – (remanent na 31.12.2022 – remanent na 01.01.2022 – jednakże tylko pod warunkiem, że remanent na 31.12.2022 jest wyższy od remanentu na 01.01.2022 wynika to z tego, iż w kwocie dochodu pobranej z pkt. 5.1 była ujęta każda różnica remanentowa) + wartość kosztu amortyzacji środka trwałego zakupionego przed 2022 rokiem tj. pkt. 5.4.2

Wyliczenie składki zdrowotnej skala: Podstawa naliczenia składki zdrowotnej x 9%

Wyliczenie składki zdrowotnej dla danych z Przykładu 1:

Podstawa naliczenia składki zdrowotnej:
148 000,00 – 12 330,04 + 3 399,82 – 1500 = 137 569,78

Wyliczenie składki zdrowotnej: 137 569,78 x 9% = 12 381,28

5.5.1.2 Podatek liniowy – składka zdrowotna

Podstawa naliczenia składki zdrowotnej: dochód tj. pkt. 5.1 – zapłacone składki społeczne tj. pkt. 5.2 – (remanent na 31.12.2022 – remanent na 01.01.2022 – jednakże tylko pod warunkiem, że remanent na 31.12.2022 jest wyższy od remanentu na 01.01.2022 wynika to z tego, iż w kwocie dochodu pobranej z pkt. 5.1 była ujęta każda różnica remanentowa) + wartość kosztu amortyzacji środka trwałego zakupionego przed 2022 rokiem tj. pkt. 5.4.2

Wyliczenie składki zdrowotnej skala: Podstawa naliczenia składki zdrowotnej x 4,9%

Wyliczenie składki zdrowotnej dla danych z Przykładu 1:

Podstawa naliczenia składki zdrowotnej:
148 000,00 – 12 330,04 – 1500 = 134 169,96

Wyliczenie składki zdrowotnej: 134 169,96 x 4,9% = 6 574,33

5.5.1.3 Różnica w wartości składek

Dla danych z Przykładu 1. przedsiębiorca na podatku liniowym zapłaci mniejszą składkę.
Różnica wynosi:
(12 381,28 – 6 574,33) = 5 806,95

5.5.2 Różnice w wyliczonym podatku do zapłaty

5.5.2.1 Skala podatkowa – podatek

Dochód do opodatkowania liczony jest następująco:
(Dochód tj. pkt. 5.1 – Zapłacone składki społeczne tj. pkt. 5.2 + Składki zdrowotne ujęte w kosztach firmy tj. pkt 5.3.2) = Dochód do opodatkowania zaokrąglony do pełnych złotych

Podatek:

1. Kwota Dochodu do opodatkowania poniżej 120 000 zł mnożona jest x 12% i odejmowana jest od niej kwota zmniejszająca podatek tj. 3600.
2. Nadwyżka ponad 120 000 zł dochodu do opodatkowania mnożona jest x 32%

Suma a)+b) zaokrąglona do pełnych złotych daje wartość podatku za rok.

Wyliczenie podatku dla danych z Przykładu 1:

148 000,00 – 12 330,04 + 3 399,82 = 139 069,78 zaokrąglony do 139 070 Dochód do opodatkowania

1. (120 000 x 12%) – 3600 = 10 800
2. (139 070 – 120 000) x 32% = 6 102,40 – zaokrąglone do 6 102

Podatek za rok 10 800 + 6 102 = 16 902

5.5.2.2 Podatek liniowy

Dochód do opodatkowania liczony jest następująco:
(Dochód tj. pkt. 5.1 – Zapłacone składki społeczne tj. pkt. 5.2 – Zapłacone składki zdrowotne odliczone od dochodu tj. pkt. 5.3.1) = Dochód do opodatkowania zaokrąglony do pełnych złotych

Podatek: Kwota Dochodu do opodatkowania x 19%

Wyliczenie podatku dla danych z Przykładu 1:

148 000,00 – 12 330,04 – 0 = 135 669,96 zaokrąglony do 135 670 Dochód do opodatkowania

Podatek: 135 670 *19% = 25 777,30 zaokrąglone do 25 777

5.5.2.3 Różnica w wartości podatku

Dla danych z Przykładu 1. przedsiębiorca na podatku liniowym zapłaci wyższy podatek
Różnica wynosi:
(25 777 – 16 902) = 8 875

5.5.3 Porównanie łączne składka zdrowotna + podatek

Dla danych z Przykładu 1. przedsiębiorca jeżeli zdecyduje się wybrać skalę podatkową za rok 2022 poniesie mniejsze łączne nakłady tytułem podatku i składki zdrowotnej. Dokładne porównanie przedstawia tabela poniżej:

5.6 Co może przemówić jeszcze za zmianą formy opodatkowania na skalę podatkową?

Poza podstawowym porównaniem danych kwotowych związanych z samą działalnością warto jeszcze wziąć pod uwagę, że na skali:

• można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, dzieckiem, i rozliczyć takie ulgi jak:
• ulgę na dzieci,
• darowizny na cele organizacji pożytku publicznego,
• ulgę rehabilitacyjną,
• ulgę internetową.

Powyższe rozwiązania nie dotyczą podatku liniowego.

Takie ulgi jak na nowe technologie, IP BOX, IKZE, czy termomodernizacyjna są możliwe do rozliczenia zarówno na skali jak i podatku liniowym.

6. Serwis ifirma.pl a zmiana formy opodatkowania za rok 2022

Obecnie trwają prace nad umożliwieniem Użytkownikom serwisu rozliczającym się podatkiem liniowym na zmianę rozliczenia na podatek wg skali za rok 2022.

Obecnie pracujemy intensywnie nad wdrożeniem generatora zeznania rocznego, który umożliwi rozliczenie podatku liniowego lub podatku według skali. Z uwagi na to, iż jest to duże przedsięwzięcie i ilość zmian związana z Polskim Ładem wymaga kompleksowego wdrożenia w tym roku nie jesteśmy w stanie podać przybliżonej daty kiedy ruszy generator zeznania rocznego. Będziemy się starali by to było jak najszybciej, niestety nie jesteśmy w stanie wskazać konkretów.

W celu podjęcia już teraz decyzji czy warto pozostać na podatku liniowym czy wybrać skalę podatkową dla roku 2022 przygotowaliśmy niniejsze opracowanie. Podstawiając swoje dane kwotowe do wyliczeń uzyskają Państwo informację jak zmienią się zobowiązania wobec ZUS i US kiedy zostanie zmieniona forma opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową.

Autor: Joanna Łuksza – ifirma.pl