Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych tytułem darmym

Ustawa z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychód osiąganych przez osoby fizyczne wprowadziła kolejne zmiany w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów amortyzacji środków trwałych (ŚT) i wartości niematerialnych i prawnych (WNiP) nabytych nieodpłatnie.

W poniższej tabeli została wskazana treść regulującego tą kwestię art. 23 ust. 1 pkt 45a lit a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązująca w ostatnich okresach.

Do końca 2017 r. przepis wyłączający prawo do zaliczania amortyzacji nieodpłatnie otrzymanych ŚT nie dotyczył tych ŚT, które podatnik otrzymał w drodze spadku lub darowizny.
Z początkiem roku 2018 r. usunięto zapis o wyłączeniu dla środków trwałych otrzymanych w drodze spadku czy darowizny. Podatnik, który w ewidencji miał środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne otrzymane w drodze spadku lub darowizny utracił prawo do zaliczania do koszów ich amortyzacji, jeżeli wartość spadku lub darowizny nie korzystała ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Odpisy amortyzacyjne od ŚT oraz WNiP, otrzymanych w drodze darowizny, mogły stanowić koszt jedynie, kiedy wartość spadku lub darowizn nie korzystała ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn albo składnik ten podlegał opodatkowaniu, lecz ze względu na wartość mieścił się w kwocie wolnej od tego podatku.

Ustawa zmieniająca z dnia 15 czerwca 2018 r. ponownie wprowadziła zasadę, iż brak możliwości zaliczania do kosztów amortyzacji nieodpłatnie nabytych ŚT i WNiP nie dotyczy nabycia w drodze spadku. W tym wypadku przywrócony został więc stan sprzed roku 2018.
W odniesieniu do ŚT lub WNiP nabytych w drodze darowizny dodano ust. 9, łagodzący regulacje wprowadzone z początkiem 2018 r. Zgodnie z dodanym ust. 9 ograniczenie wynikające z pkt 45a nie ma zastosowania do amortyzacji ŚT lub WNiP jeśli darczyńca dokonywał od tych składników odpisów amortyzacyjnych. W takim wypadku zastosowanie mają również przepisy art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3. Nie ma natomiast zastosowania art. 22g ust. 15 ustawy o PIT. Oznacza to, iż obdarowany wprowadzając otrzymany ŚT lub WNIP do swojej ewidencji kontynuuje amortyzację prowadzoną przez darczyńcę.

W przypadku kiedy podatnik ma prawo zaliczyć w koszty amortyzację otrzymanego za darmo ŚT, ponieważ np. darowizna nie korzystała ze zwolnienia od spadków lub darowizn i jednocześnie darczyńca nie dokonywał odpisów amortyzacyjnych od przekazanego ŚT, wówczas wartość początkową ustalamy zgodnie z art. 22g ust 1 pkt. 3. Zgodnie z tym przepisem wartością początkową jest wartość rynkowa, chyba że umowa darowizny wskazuje na niższą wartość przekazywanej rzeczy.

Schemat opisanych wyżej zmian przedstawia poniższa tabel.

Zgodnie z art. 4 ustawy zmieniającej nowa treść wskazanego wyżej art. 23 ma zastosowanie dla dochodów (przychodów) uzyskanych od stycznia 2018 r.
Taki zapis mógłby wskazywać, iż podatnicy mający w ewidencji ŚT składniki majątku otrzymane w darowiźnie, które były przez darczyńce amortyzowane musieli by dokonać zmian w zakresie amortyzacji dokonanej od początku 2018 r. Kontynuacja amortyzacji oznacza również ustalenie wartości początkowej wg takiej wartości jaka była ustalona przez darczyńcę.
Z racji braku przepisów przejściowych podatnicy posiadających w swej ewidencji takie środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne powinni wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej.

Z kolei podatnicy mający w swojej ewidencji ŚT lub WNiP otrzymane w drodze spadku w związku ze zmianą przepisów mają prawo do zaliczenia do kosztów amortyzacji od początku 2018 r. Ustawa zmieniająca również nie zawiera przepisów przejściowych w tym zakresie. Krajowa Informacja Skarbowa jako właściwe wskazuje dokonanie korekty zapisów wstecz. Podatnik musiałby zaksięgować do kosztów amortyzację dla środków trwałych otrzymanych w drodze spadku – wstecz w miesiącach od stycznia 2018 r. do czerwca a następnie przeliczyć zaliczki za kolejne okresy. Oczywiście począwszy od lipca amortyzację dla wskazanych ŚT lub WNIP normalnie może zaliczać do kosztów.

Autor: Zespół ifirma.pl