Ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz innych ustaw wprowadziła zmiany w treści art. 99 oraz art. 109 ustawy o podatku od towarów i usług.
W wyniku zmiany brzmienia powyższych przepisów czynni podatnicy podatku VAT:
- mają obowiązek prowadzenia ewidencji zawierającej dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej. Ustawodawca określił dane jakie ma zawierać ewidencja bezpośrednio w treści ust. 3 wskazanego przepisu. Dodatkowo zakres wymaganych danych został uszczegółowiony w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. 2019 poz. 1988).
- mają obowiązek przesyłać prowadzoną ewidencję za każdy miesiąc w terminie złożenia miesięcznej deklaracji VAT. Ewidencja przesyłana jest łącznie z deklaracją w formacie nowego pliku JPK_VAT. Podatnicy rozliczający się miesięcznie składają plik JPK zawierający zarówno dane z deklaracji jak i ewidencje VAT (JPK_V7M). Podatnicy rozliczający się kwartalnie za dwa pierwsze miesiące kwartału składają plik JPK zawierający jedynie dane z ewidencji VAT, plik JPK_V7K za trzeci miesiąc zawierać będzie dane z ewidencji VAT za ten miesiąc oraz dane z deklaracji kwartalnej.
- mają obowiązek skorygować przesłaną ewidencje w terminie 14 dni od stwierdzenia, że złożona wcześniej ewidencja zawiera błędy lub dane niezgodne z rzeczywistością lub zmiany danych w złożonej ewidencji.
- składają deklaracje VAT zgodnie ze wzorem dokumentu elektronicznego, obejmującego zarówno deklaracje jak i ewidencje, zgodnie z danymi wymaganymi na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.
Wysyłka nowych plików JPK odbywać się będzie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Podsumowując podatnicy VAT czynni mają obowiązek prowadzić ewidencję VAT zgodnie z nowymi wymogami, a także składać ją wraz z deklaracją VAT w formie nowego pliku JPK (JPK_V7M dla rozliczenia miesięcznego oraz JPK_V7K dla rozliczenia kwartalnego). Powyższe obowiązki dotyczą rozliczeń począwszy od października 2020 r. Oznacza to, iż pierwszy raz podatnicy pliki JPK zawierające zarówno deklarację jak i ewidencję złożą w terminie do 25.11.2020 r. Podatnicy rozliczający się kwartalnie we wskazanym terminie złożą nowy plik JPK zawierający jedynie część ewidencyjną.
Bez zmian natomiast składane będą deklaracje VAT takie jak np. VAT-8 czy VAT-9M.
Najważniejsze zmiany w zakresie prowadzenia ewidencji VAT przedstawia poniższa tabela.
Zmiana | |
Ewidencja zakupów VAT | Obowiązek oznaczania dokumentów zakupu w przypadku kiedy:
|
Obowiązek ujmowania bezpośrednio w ewidencji VAT korekt podatku naliczonego o których mowa w art. 90a – 90c i 91 ustawy o VAT, w podziale na korekty dotyczące środków trwałych i pozostałych nabyć. Wskazane korekty dotyczą np. rocznych korekt VAT u podatników prowadzących sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną, a także korekt VAT w momencie sprzedaży samochodów osobowych. | |
W przypadku wystąpienia w danym okresie sprzedaży w ramach procedury VAT marża (towary używane lub usługi turystyczne) obowiązek ujmowania w ewidencji sprzedaży VAT informacji o zakupach dokonanych w związku z tą sprzedażą. Podatnik, który np. w październiku dokona sprzedaży rzeczy używanej w ramach procedury VAT marża, będzie ujmował w ewidencji sprzedaży VAT zakup rzeczy, którą sprzedał wystawiając fakturę VAT marża. |
|
Obowiązek oznaczania dokumentów zakupu za pomocą dodatkowych oznaczeń takich jak:
Jeśli dla dokumentu ujętego w ewidencji zakupów VAT powyższe oznaczenia nie mają zastosowania nie stosuje się ich. |
|
Ewidencja sprzedaży VAT | Obowiązek oznaczania dokumentów sprzedaży oznaczeniami GTU od GTU_01 do GTU_13. Oznaczenia nie będą stosowane do zbiorczych dokumentów np. raportów z kasy fiskalnej czy sprzedaży nieudokumentowanej fakturami, a także zapisów dotyczących rozliczenia podatku należnego przez nabywcę (np. importu usług). Nie będą one stosowane również w przypadku ujmowania w ewidencji zakupów VAT pozycji dotyczących ulgi na złe długi po stronie sprzedawcy. Obowiązek ten dotyczyć będzie także faktur np. wystawianych przed 01.10.2020 r. a ujmowanych w ewidencji od października 2020 czy korekt wystawianych od października 2020 r. do faktur wystawionych przed tym okresem. |
Obowiązek oznaczania dokumentów sprzedaży odpowiednim kodem procedury jeśli będzie miał zastosowanie dla danej transakcji. Kody procedur wskazane zostały w § 10 ust. 4 wskazanego wcześniej rozporządzenia. Obejmują one oznaczenia takiej jak: SW, EE, TP, TT_WNT, TT_D, MR_T, MR_UZ, I_42, I_63, B_SPV, B_SPV_DOSTAWA, B_MPV_PROWIZJA, MPP. | |
Obowiązek oznaczenia dokumentów sprzedaży za pomocą jednego ze wskazanych typów takich jak: WEW, FP, RO. Zgodnie z broszurą informacyjną Ministerstwa Finansów
Podaje się przez wybór odpowiedniego oznaczenia, tylko w przypadku wystąpienia w danym okresie rozliczeniowym określonego dowodu: RO – w przypadku dokumentu zbiorczego wewnętrznego zawierającego informację o sprzedaży z kas rejestrujących; WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego; przykład: przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, dokument zbiorczy dotyczący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej; FP – w przypadku faktury, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy. (faktura do paragonu). W przypadku braku wymienionych oznaczeń – pole pozostaje puste. |
|
Obowiązek ujęcia bezpośrednio w ewidencji zapisów dotyczących:
|
|
W przypadku wystawienia w danym okresie faktury do paragonu z kasy fiskalnej (w tym także na rzecz firmy) ujęcie jej nastąpi w okresie wystawienia. Faktura taka nie będzie powiększać wartości sprzedaży za dany okres. |
Dane ujęte w ewidencji VAT, przedsiębiorca będzie przesyłał do urzędu skarbowego za pośrednictwem Ministerstwa Finansów w ramach składanego pliku JPK.
Nowy plik JPK składać będzie się z następujących części:
- nagłówka – zawierającego dane dotyczące okresu, za jaki będzie składany plik, celu złożenia, urzędu skarbowego, do którego adresowana będzie deklaracja czy daty złożenia.
- podmiotu (Podmiot1) – zawierającej informacje, które charakteryzują podmiot składający plik JPK_V7M/JPK_V7K np. nr NIP, nazwa/imię i nazwisko, data urodzenia, a także dane kontaktowe jak adres mailowy (informacja obowiązkowa w pliku) i nr telefonu.
- części deklaracyjnej (Deklaracja) – zawierającej dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego, obliczenia wysokości podatku naliczonego, obliczenia wysokości podatku lub zwrotu podatku wraz z oznaczeniem sposobu dokonania tego zwrotu oraz pouczenia podatnika.
- części ewidencyjnej (Ewidencja) – zawiera dane z ewidencji sprzedaży i zakupów VAT zawarte w prowadzonej przez podatnika ewidencji.
3. Część deklaracyjna nowego pliku JPK zawierać będzie sumaryczne wartości np. kwot sprzedaży przy określonych stawkach. Jej układ jest analogiczny jak dotychczas składanej deklaracji VAT-7/VAT-7K. Tak jak obecnie w deklaracji VAT tak i w części deklaracyjnej nowego pliku JPK_V7M/JPK_V7K poza wartościami dotyczącymi sprzedaży i zakupu wykazanymi w części ewidencyjnej pojawią się dodatkowo:
- dane o skorzystaniu przez podatnika z ulgi na kasę,
- kwota nadwyżki z poprzedniej deklaracji, kwota do przeniesienia na kolejny okres a także oznaczenia pozwalające na przekazanie nadwyżki podatku VAT z deklaracji do zwrotu w wybranym przez podatnika okresie. W odróżnieniu od obecnej deklaracji VAT w części deklaracyjnej nowego pliku JPK podatnik będzie mógł oznaczyć, iż nadwyżka podatku VAT ma zostać zaliczona na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych wraz ze wskazaniem rodzaju zobowiązania,
- oznaczenia wskazujące na wykonywanie szczególnych czynności np. o których mowa w art. 120 ust. 4 i 5 (sprzedaż w ramach procedury VAT marża dla towarów używanych) czy o których mowa w art. 119 (świadczenie usług turystycznych opodatkowanych na zasadzie marży),
- oznaczenie o skorzystaniu z obniżenia podatku, o którym mowa w art. 108d (w przypadku zapłaty zobowiązania podatkowego przed terminem z rachunku VAT),
- zbiorcze kwoty netto i VAT w przypadku, kiedy podatnik jako wierzyciel skorzystał z ulgi na złe długi o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT. Pola tego nie było w dotychczasowej deklaracji VAT,
- zbiorcze kwoty netto i VAT, o których mowa w art. 89b ust. 1 oraz 4 ustawy o VAT, czyli korekty wykazywanej przez dłużnika w przypadku braku zapłaty w terminie 90 dni od terminu płatności oraz późniejszego zwiększenia podatku naliczonego po zapłacie,
- uzasadnienie przyczyny korekty, w przypadku, kiedy podatnik koryguje wcześniej składany plik obejmujący korektę części deklaracyjnej.
Poniżej graficzna prezentacja części deklaracyjnej pliku JPK_V7 dostępna dla Użytkowników serwisu ifirma.pl

4. Część ewidencyjna nowego pliku JPK ma analogiczny układ jak obecnie składany plik JPK_VAT. Poza danymi o zakupach i sprzedaży, w odróżnieniu od obecnie składanego pliku będzie zawierać dodatkowo (poza elementami wskazanymi w tabeli) takie dane jak:
- dodatkowe oznaczenie (pole KorektaPodstawyOpodat) w przypadku skorzystania przez sprzedawcę z ulgi na złe długi. Oznaczenie to stosowane jest zarówno w przypadku wykazania podatku należnego z kwotą ujemną (brak zapłaty) oraz z kwotą dodatnią (otrzymanie zapłaty po skorzystaniu z ulgi na złe długi),
- kwotę brutto sprzedaży dokonanej przez podatnika w ramach procedury VAT marża. W pliku JPK_VAT składanym za okresy do września 2020 r. w przypadku sprzedaży w ramach procedury VAT marży wykazywane były jedynie kwoty marży – netto oraz VAT od marży. W tym miejscu warto przypomnieć, iż ewidencja zakupów VAT w przypadku sprzedaży dokonywanej w ramach procedury VAT marża będzie zawierać także informacje o zakupach związanych z wykazaną w danym okresie sprzedażą.
Poniżej graficzna prezentacja części ewidencyjnej pliku JPKV7 dostępnego w serwisie ifirma.pl.

Graficzna prezentacja części ewidencyjnej pliku JPKV7 pokazuje odrębnie dane poszczególnych pozycji ewidencji zakupów i sprzedaży VAT wraz z wykazaniem kwot, wskazaniem pól, w których kwoty są wykazane oraz dodatkowymi oznaczeniami, jeśli mają zastosowanie.
W związku, z tym iż nowy plik JPK będzie obejmował oddzielnie część ewidencjną i część deklaracyjną inaczej będzie wyglądać jego korygowanie, w zależności od tego, w której z tych części został popełniony błąd. W przypadku kiedy, korekta dotyczy:
- części deklaracyjnej – w przesyłanym pliku poza nagłówkiem i podmiotem uzupełniona będzie część deklaracyjna bez ewidencyjnej.
- części ewidencyjnej – w przesyłanym pliku poza nagłówkiem i podmiotem uzupełniona będzie część ewidencyjna bez deklaracyjnej.
- części deklaracyjnej i ewidencyjnej – w przesyłanym pliku uzupełnione będą wszystkie jego elementy czyli nagłówek, podmiot, deklaracja i ewidencja.
Dodatkowo należy zaznaczyć, że wszystkie okresy sprzed dnia wejścia w życie nowego JPK_VAT podatnicy będą korygować przy użyciu dotychczasowej struktury JPK_VAT(3). Przykładowo, składając w styczniu 2021 r. korektę JPK_VAT za marzec 2020 r., będzie należało użyć JPK_VAT(3).
Również deklaracje VAT-7/VAT-7K złożone za okres do 09/2020 korygowane będą na dotyczasowych zasadach.
Zachęcamy do zapoznania się z odpowiedziami na najczęściej pojawiające się pytania opublikowanymi przez Ministerstwo Finansów.
Autor: Katarzyna Kisiel – ifirma.pl