Sprzedaż środka trwałego w 2025 roku – wpływ na składkę zdrowotną

1. Sprzedaż środka trwałego – wpływ na składkę zdrowotną

a) Przedsiębiorcy na skali i podatku liniowym

Od stycznia 2025 obowiązują przepisy wynikające z ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. dotyczącej opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Zmianie ulegają zasady rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od przychodów osiąganych ze sprzedaży środków trwałych.

Przedsiębiorca może jednak skorzystać z możliwości złożenia oświadczenia o uwzględnianiu przychodów ze sprzedaży środków trwałych oraz ich kosztów uzyskania w podstawie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wtedy takie przychody i koszty zostaną ujęte w rocznej podstawie naliczenia składki ZUS.

Oświadczenie o zmianie – będzie składane do ZUS przez przedsiębiorcę w składanym zeznaniu rocznym dla składki zdrowotnej za rok 2025. Rozliczenie roczne składki zdrowotnej 2025, ma miejsce w deklaracji za 04/2026 składanej do 20 maja 2026.

b) Przedsiębiorca na ryczałcie

W przypadku przedsiębiorcy rozliczającego się ryczałtem ewidencjonowanym, domyślnie przychód ze zbycia środka trwałego, nie będzie stanowił przychodu do naliczenia składki zdrowotnej. Z uwagi, na to, iż taki przedsiębiorca nie rozlicza kosztów uzyskania, nie będzie również dokonywał zmiany ustawień na koncie w serwisie.

2. Porównanie przepisów 2024 a 2025

Stan prawny na koniec 2024 roku:

• Sprzedaż środka trwałego wliczała się do przychodów z działalności gospodarczej, co oznaczało, że składkę zdrowotną opłacało się od sumy przychodów. Innymi słowy, zbycie środka trwałego wpływało na wzrost wysokości składki na ub. zdrowotne. Podstawa do składki zdrowotnej była pomniejszona o niezamortyzowaną wartość środka trwałego.

Stan prawny od stycznia 2025 roku:

• Co do zasady przychód ze zbycia środka trwałego nie jest uwzględniany w podstawie do składki zdrowotnej. Przedsiębiorca na zasadzie dobrowolności może uwzględnić przychód oraz o niezamortyzowaną wartość środka trwałego w zeznaniu rocznym dla składki zdrowotnej. Oświadczenie o uwzględnianiu przychodów ze sprzedaży środków trwałych oraz ich kosztów uzyskania w podstawie składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca będzie składać w rocznym rozliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2025 r. (dokładnie ujmując w ZUS DRA za 04/2026 r.)

3.Przykład zastosowania przepisów

Przykład 1.

Przedsiębiorca zakupił samochód osobowy 15 marca 2024 r. za kwotę 100 000 zł. W dniu 7 stycznia 2025 r. miała miejsce sprzedaż tego środka trwałego za kwotę 50 000 zł. Do dnia sprzedaży środka trwałego przedsiębiorca zamortyzował 16 667 zł (stawka amortyzacji 20%) wartości pojazdu. Oznacza to, że wartość 16 667 zł została rozliczona jako koszt firmy przedsiębiorcy. Przedsiębiorca przy wyliczaniu podstawy rocznej za rok 2025 ujętej w deklaracji za 04/2026 przedsiębiorca postanowił uwzględnić przychód ze sprzedaży pojazdu, który wynosił 50 000 zł oraz niezamortyzowane odpisy o wartości 83 333 zł.

83 333 jest różnicą między wartością początkową zakupionego środka trwałego a dokonanymi odpisami:

• 100 000 – 16 667 = 83 333

Wartość sprzedaży – 50 000 zł < Wartość niezamortyzowana - 83 333 zł

W dniu sprzedaży pojazdu koszty uzyskania przychodu przewyższyły przychód ze zbycia tego środka trwałego, dlatego przedsiębiorca, uwzględniając przychod jak i koszt uzyskania przychodu pomniejszy roczną podstawę do naliczenia składki zdrowotnej.

Przykład 2.

Przedsiębiorca zakupił samochód 18 lipca 2023 r. za kwotę 75 000 zł. W dniu 7 lutego 2025 r. miała miejsce sprzedaż tego środka trwałego za kwotę 50 000 zł. Do dnia sprzedaży środka trwałego przedsiębiorca zamortyzował 47 500 zł (stawka amortyzacji 40%) wartości pojazdu. Oznacza to, że wartość 47 500 zł została rozliczona jako koszt firmy przedsiębiorcy. Przedsiębiorca przy wyliczaniu podstawy rocznej do składki zdrowotnej za rok 2025 ujętej na deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za kwiecień 2026 postanowił nie uwzględniać przychodu ze sprzedaży pojazdu.

27 500 jest różnicą między wartością początkową zakupionego środka trwałego a dokonanymi odpisami:

• 75 000 – 47 500 = 27 500

Wartość sprzedaży – 50 000 zł > Wartość niezamortyzowana – 27 500 zł

W dniu sprzedaży pojazdu koszty uzyskania przychodu były niższe niż przychód ze zbycia tego środka trwałego, dlatego przedsiębiorca nie uwzględniając przychodu jak i kosztu uzyskania przychodu nie zwiększy podstawy do naliczenia składki zdrowotnej w rocznej deklaracji rozliczeniowej.

Ważne!
Przedsiębiorca ma prawo rozliczyć w kosztach amortyzację zakupionych środków trwałych. Zmiana przepisów w zakresie składki zdrowotnej związana jest tylko i wyłącznie z momentem sprzedaży środka trwałego.
Domyślnie przychód ze sprzedaży środka trwałego jak i wartość niezamortyzowanej wartości środka trwałego w dacie sprzedaży, nie jest rozliczona w firmie przedsiębiorcy.

Przedsiębiorca decyduje jedynie czy z jakiś powodów chce ująć wartość sprzedaży jako przychód dla składki zdrowotnej, a co za tym idzie niezamortyzowaną wartość środka trwałego jako koszt.
Wskazana decyzja nie ma wpływu na rozliczenie kosztów amortyzacji środka trwałego, który nie jest sprzedawany – koszty amortyzacji do daty sprzedaży zawsze są uwzględniane w podstawie naliczenia składki zdrowotnej.

4.Rozliczenie w serwisie ifirma.pl

Obecnie w serwisie ifirma.pl nie dokonujemy zmian związanych ze sprzedażą środka trwałego. Pierwsze rozliczenie, jakiego będzie dotyczył nowy przepis, będzie miało miejsce w deklaracji za 04/2026 składanej do 20 maja 2026.

Autor: Monika Olejniczak – Komarnicka, Joanna Łuksza – ifirma.pl