Pracownik zatrudniony na umowę o pracę – praca zdalna za granicą a ZUS

Odkąd praca zdalna weszła na stałe do przepisów, wielu pracowników chętnie z niej korzysta, a pracodawcy też są zadowoleni z takiej opcji pracy. Miejsce, gdzie jest wykonywana praca zdalna, jest każdorazowo uzgadniane z pracodawcą, przepisy nie nakładają w tym obszarze żadnych dodatkowych warunków. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się pracą zdalną za granicą w kontekście rozliczania składek ZUS.

1. Czy miejsce wykonywania pracy zdalnej jest ściśle określone?

Przepisy nie precyzują, tym samym nie ograniczają miejsca wykonywania pracy zdalnej. Ważne jest, żeby to miejsce było uzgodnione z pracodawcą. Najczęściej jest to miejsce zamieszkania, jednak dość często pracownicy wybierają również inną przestrzeń, w której realizują zadania służbowe. Tak naprawdę w ustawie Kodeks pracy nie ma przepisu, który wypowiedziałby się wprost na ten temat. W pytaniach i odpowiedziach na stronie Ministerstwa Finansów zostało zadane pytanie, czy praca zdalna może być realizowana z kawiarenki internetowej. W odpowiedzi napisano, że miejsce wykonywania pracy zdalnej, niezależnie od tego, czy będzie to miejsce zamieszkania pracownika, czy też inne miejsce wybrane przez pracownika musi być zaakceptowane przez pracodawcę. Oznacza to, że na wybór miejsca przez pracownika musi się zgodzić pracodawca. Nie może więc mieć miejsca taka sytuacja, że pracownik bez wiedzy pracodawcy będzie na pracy zdalnej w innym mieście lub innym kraju. Taka całkowita swoboda wyboru nie była intencją ustawodawcy, tym bardziej że pracodawca ma prawo skontrolować pracownika na pracy zdalnej.

2. Praca zdalna za granicą

W świetle tego co zostało napisane powyżej, tak naprawdę nie ma przeciwwskazań, żeby praca zdalna była wykonywana poza granicami Polski. W każdym kraju dostępne są środki porozumiewania się na odległość i o ile charakter wykonywanych zadań na to pozwala, to pracownik może pracować za granicą. Ustawa Kodeks pracy w żaden sposób tego nie ogranicza, pracodawcy mają więc dużą swobodę działania. Wszystko tak naprawdę zależy od dobrej woli obydwu stron umowy. Oczywiście, żeby pracownik mógł świadczyć pracę zdalną za granicą, musi posiadać miejsce przystosowane do wykonywania zadań służbowych. Najczęściej na pracy zdalnej korzystamy z komputera i internetu, więc nie powinno być z tym większych problemów. Jeżeli już dojdzie do porozumienia co do pracy zdalnej za granicą, to pozostaje jeszcze pytanie, jak w takim razie będzie wyglądało ubezpieczenie takiego pracownika i w którym kraju powinno być płacone?

3. Praca zdalna za granicą – Porozumienie w ramach UE

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004
z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego osoba, która wykonuje pracę najemną w dwóch, lub więcej państwach członkowskich, podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania, jeżeli wykonuje znaczną część pracy w tym państwie członkowskim. Na mocy tego przepisu ZUS z dniem 1 lipca 2023 roku przystąpił do Porozumienia ramowego, które rozstrzyga, w którym państwie powinna być oskładkowana osoba, która wykonuje pracę zdalną/telepracę co najmniej w dwóch krajach na terenie UE. Zobaczmy, jakie wnioski wynikają z zawartego Porozumienia.

Kogo obowiązuje Porozumienie

Porozumienie obejmuje pracowników, którzy pracują w różnych państwach członkowskich i są zatrudnieni u pracodawcy lub pracodawców w jednym państwie UE, innym niż ich kraj zamieszkania. Wykonują część pracy w państwie zamieszkania w formie telepracy transgranicznej w wymiarze co najmniej 25%, ale poniżej 50% całkowitego czasu pracy.

Kto nie jest objęty Porozumieniem

Porozumieniem nie są objęci pracownicy, którzy:

  • wykonują pracę, inną niż telepraca transgraniczna, w kraju zamieszkania lub
  • pracują w innym kraju niż kraj zamieszkania lub
  • wykonują działalność na własny rachunek.
Miejsce zamieszkania i siedziba działalności pracodawcy musi się znajdować w jednym z krajów, które podpisały takie Porozumienie.

Porozumienie zostało zawarte przez następujące kraje:

Polskę, Austrię, Belgię, Chorwację, Czechy, Finlandię, Francję, Niemcy, Liechtenstein, Luksemburg, Maltę, Norwegię, Portugalię, Hiszpanię, Szwecję, Szwajcarię, Holandię, Słowację.

4. Praca zdalna za granicą a ZUS

Osoby zainteresowane, które chcą skorzystać z uproszczeń rozliczania składek ZUS, powinny podjąć następujące kroki.

Złożyć do Oddziału ZUS w Kielcach formularz US-36. Wniosek można złożyć za pośrednictwem PUE-ZUS lub papierowo.

We wniosku US-36 należy m.in. podać wymiar telepracy wykonywanej w państwie zamieszkania oraz innej aktywności wykonywanej w tym państwie W formie załącznika powinna być dołączona umowa, na podstawie której praca jest wykonywana za granicą oraz inne dokumenty, które mogą być istotne.

Po rozpatrzeniu wniosku ZUS w Kielcach prześle stosowną informację.

Jeśli spełnione są warunki wynikające z Porozumienia, co będzie wynikało z informacji ZUS w Kielcach, należy złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia A1 na formularzu US-34 do oddziału ZUS właściwym dla siedziby pracodawcy. Wniosek jest składany przez eZS( PUE ZUS). Na tej podstawie ZUS potwierdzi, w którym kraju powinny być opłacane składki społeczne za pracownika

W sytuacji kiedy miałaby miejsce taka sytuacja u Użytkownika konta, prosimy o opisanie sytuacji i kontakt mailowy na bok@ifirma.pl w celu ustalenia prawidłowej ścieżki księgowania.

5. Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji omówiony został temat pracy zdalnej za granicą w kontekście opłacania składek ZUS.

Dzięki przystąpieniu ZUS do Porozumienia ramowego pracownik przebywający na pracy zdalnej za granicą będzie mógł być ubezpieczony tylko w Polsce, o ile wymiar czasu telepracy poza granicami nie przekracza 50% całkowitego czasu pracy. Mowa jest oczywiście o takich przypadkach, w których siedziba działalności gospodarczej pracodawcy znajduje się w Polsce.

Jednak należy pamiętać, że pracodawcy powinni posiadać komplet dokumentów, z których będzie wynikało, gdzie jest ubezpieczony pracownik. W przypadku braku zaświadczenia A1 można się narazić na konsekwencje, które dotyczą zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Państwo, w którym będzie wykonywana telepraca może się upomnieć o zapłatę składek ZUS i nałożyć dodatkowe kary finansowe.

Jeśli pracownik będzie wykonywał więcej niż 50% czasu pracy za granicą w formie pracy zdalnej, to w takim przypadku musi być zgłoszony do ubezpieczeń w kraju zamieszkania, a więc w innym kraju.

Autor: Małgorzata Jagusiak – ifirma.pl

Jeśli informacji jakich szukasz nie znalazłeś w naszej bazie wiedzy - zadzwoń do nas 71 769 55 15 lub porozmawiaj z konsultantem na czacie . Możesz też napisać maila na bok@ifirma.pl. BOK jest czynne od poniedziałku do piątku w godz. 9:00 – 20:00.
Nie musisz czytać pomocy
Nie tylko kawa jest 2w1

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

Mobilnie

Ułatwienia dla e‑commerce

Wygodne integracje
Wygodne integracje

Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

Sprawdź wszystkie integracje →

Wygodne integracje
Płatności w jednym miejscu

ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

Wygodne integracje
Łatwe generowanie faktur

Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

allegro integracja ecommerce
woocommerce integracja ecommerce
shoper integracja ecommerce
prestashop integracja ecommerce
shoplo integracja ecommerce
magento integracja ecommerce