Wyliczanie wynagrodzenia za nadgodziny

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

1. konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
2. szczególnych potrzeb pracodawcy.

Pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje również dodatek. Reguluje to Art. 151(1) §1 KP.

i tak:

100 % wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

• a) w nocy,
• b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
• c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za prace w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

50 % wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.

^{§ 2. Dodatek w wysokości określonej w § 1 pkt 1 przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysokości określonej w § 1.}

Praca wykonywana przez pracownika w wolną sobotę

Zgodnie z artykułem 151 (3) Kodeksu Pracy w zamian za pracę w sobotę, priorytetowo pracodawca powinien oddać pracownikowi w zamian inny dzień wolny, w okresie rozliczeniowym, który obowiązuje pracownika. Jeśli to okaże się niemożliwe, wówczas dopiero wypłaca się rekompensatę w formie pieniężnej.

Przykład 1

Pani Natalia, którą obowiązuje jednomiesięczny okres rozliczeniowy wykonywała pracę w sobotę ( w dniu wolnym od pracy), był to ostatni dzień miesiąca. Z tego powodu, pracodawca nie miał możliwości udzielenia pracownikowi dnia wolnego za pracę w sobotę i w związku z tym Pani Natalia otrzymała rekompensatę w formie pieniężnej.
Jeżeli pracodawca nie ma możliwości udzielenia dnia wolnego w zamian za nadgodziny w sobotę ma miejsce przekroczenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy, w takim przypadku pracownik oprócz dziennej stawki standardowego wynagrodzenia otrzymuje także dodatek w wysokości 100% za każdą godzinę pracy.

Należy pamiętać o artykule 129 par. 1 Kodeksu pracy który mówi o tym, że ogólny czas pracy nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Jeżeli pracownik wykonywał pracę w wolną sobotę, powyżej 8 godzin i ta praca spowoduje u niego przekroczenie dobowej normy czasu pracy, to pracownik otrzyma wtedy dodatek do wynagrodzenia w wysokości 50% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy ponad 8 godzin, mówi o tym art. 151 (1) par. 1 pkt 2 Kodeksu Pracy.

Za czas, jaki pracownik przepracował w sobotę w ramach ośmiu godzin pracodawca ma obowiązek oddać pracownikowi dzień wolny. Jeśli czas pracy pracownika będzie dłuższy niż 8 godzin, to pracownik otrzymuje prawo do dodatku 50%, może także odebrać te godziny w naturze, jako czas wolny.

Pracownik, który chce dostać dzień wolny za nadgodziny, powinien złożyć wniosek u swojego pracodawcy.
Należy pamiętać, że pracownikowi przysługuje do odbioru cały dzień wolny, niezależnie ile czasu przepracował np. w sobotę, która jest jego dniem wolnym, nawet jeśli pracownik pracował tylko godzinę, do odbioru ma cały dzień wolny w okresie rozliczeniowym, który go obowiązuje.

Jeżeli pracodawca nie wyrazi zgody na dzień wolny pracownika w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych lub nie wypłaci pracownikowi rekompensaty pieniężnej grozi mu wysoka grzywna, od 1000,00 zł do 30. 000 zł ( podstawa prawna to art. 281 pkt 5 Kodeksu pracy)

Przykład 2

Pani Matyldę obowiązuje 5 dniowy tydzień czasu pracy, od poniedziałku do piątku. W sobotę pracodawca, zlecił jej pracę w wolną sobotę, którą wykonywała przez 12 godzin. W konsekwencji pracodawca udzielił jej w zamian za 8 godzin pracy dnia wolnego natomiast za dodatkową 4 godzinę otrzymała dodatek w wysokości 50%.

Przykład 3

Pan Piotr którego obowiązuje tydzień pracy od poniedziałku do piątku, przepracował 10 godzin w sobotę, pracodawca nie mógł oddać mu dnia wolnego w zamian za pracę w dniu wolnym, dlatego Pan Piotr otrzymał dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy ( do 8h) oraz za pozostałe 2 godziny dodatek za godziny nadliczbowe w wysokości 50%.

Przykład 4

Pani Justyna pobiera wynagrodzenie w wysokości 6000 zł brutto miesięcznie. W październiku 2023, na polecenie pracodawcy pracowała w wolną sobotę 10 godzin.
W październiku jest do przepracowania 176 godzin roboczych, aby wyliczyć stawkę za godzinę należy podzielić wynagrodzenie brutto przez liczbę godzin roboczych przypadających w danym miesiącu

Czyli zgodnie z przykładem to będzie
6000/176 = 34,10 zł

Pani Justyna za pierwsze i godzin pracy otrzymuje standardowe wynagrodzenie plus dodatek 100% za każdą godzinę pracy

• standardowe wynagrodzenie za 8 h można wyliczyć za pomocą działania: 34,10 x 8 = 272,80 zł
• dodatek 100 % = 272,80 zł

Za 2 nadgodziny( powyżej 8 godzin pracy) w sobotę Pani Justyna otrzymuje

• standardowe wynagrodzenie za 2 nadgodziny- czyli 34,10 x 2 = 68,20 zł
• dodatek 50%= 17,05 x 2 = 34,10 zł

Za pracę w sobotę Pani Justyna otrzyma nadgodziny w wysokości
272,80+272,80+68,20+34,10 = 647,90 zł brutto

W serwisie należy wprowadzić obliczoną kwotę za nadgodziny na rachunku pracownika w polu Nadgodziny
Zakładka Pracownicy ➡ Umowy ➡ Wystaw nowy ➡ Nadgodziny.

Praca wykonywana przez pracownika w wolną niedzielę, lub święto

Za pracę w niedzielę, czy święta należy się pracownikowi w pierwszej kolejności odebranie dnia wolnego, w ciągu 6 dni kalendarzowych poprzedzających taką niedzielę, lub następujących po niej, jeżeli nie ma takiej możliwości można udzielić dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego. Różnica między pracą w niedzielę, a pracą w święto polega na tym, że za pracę w święto można odebrać dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego, poza tym rozlicza się je w ten sam sposób jeśli chodzi o rekompensatę pieniężną.
Jeżeli pracownik nie może odebrać nadgodzin w postaci dnia wolnego, to pracodawca ma obowiązek wypłacenia mu dodatkowego wynagrodzenia za nadgodziny w wysokości 100% dodatku za każdą godzinę pracy.

Przykład 1

Pracownik z tytułu umowy o pracę osiąga wynagrodzenie 4000,00 brutto. W sierpniu 2023 przepracował 11 godzin w niedzielę w trybie godzin nadliczbowych przy współczynniku 100%.
Aby dokonać wyliczenia godzin nadliczbowych wartość brutto wynagrodzenia dzielimy przez ilość godzin do przepracowania w danym miesiącu i otrzymujemy 100% dodatek za nadgodziny

W miesiącu sierpniu 2023 do przepracowania jest 176 godzin
4000,00 /176 godzin= 22,73 zł

22,73 – to dodatek przy współczynniku 100% za 1 nadgodzinę

1. Standardowe wynagrodzenie za przepracowane w niedzielę godziny:
   22,73 zł x 11 godzin=250,03 zł

2. dodatek w wysokości 100% wynagrodzenie
   za pierwsze 8 godzin pracy:
   22,73 zł x 8 godzin x 100 % = 181,84 zł
   za kolejne 3 godziny pracy powyżej 8 godzin= 22,73 x 3=68,19 zł

3. Kwota wynagrodzenia za nadgodziny = 250,03 +181,84 +68,19 = 500,06 zł

W serwisie należy wprowadzić obliczoną kwotę za nadgodziny na rachunku pracownika w polu Nadgodziny

Zakładka Pracownicy ➡ Umowy ➡ Wystaw nowy ➡ Nadgodziny.