Od 2023 roku obowiązuje nowy format PIT-2.
PIT-2 jest zbiorem wniosków i oświadczeń dotyczących uprawnień pracownika do stosowania ulg podatkowych, składanych przez pracownika każdemu pracodawcy/zleceniodawcy. Na podstawie PIT-2 pracodawca wylicza wynagrodzenie netto pracownika.
Co należy wiedzieć o zasadach stosowania PIT-2:
- za treść składanych wniosków i oświadczeń odpowiedzialny jest pracownik. Jeżeli w trakcie roku zmienia się stan faktyczny to pracownik zobowiązany jest do złożenia PIT-2 w trybie aktualizacji z podaniem nowych danych;
- pracodawca stosuje PIT-2 przy wyliczaniu wynagrodzeń, które będą wypłacone po jego złożeniu/aktualizacji. Nie przewiduje się korygowania już wypłaconych wynagrodzeń, jeżeli PIT-2 zostanie złożony/zaktualizowany po ich wypłacie;
- PIT-2 składany za 2023 r ma również zastosowanie do wynagrodzeń za grudzień 2022 jeżeli są wypłacane w styczniu 2023. Z tego powodu należy PIT-2 złożyć pracodawcy przed styczniowym terminem wypłat.
1. Oświadczenie o stosowaniu kwoty pomniejszającej podatek
W tej części oznaczamy czy chcemy, aby nasze dochody były pomniejszane o kwotę ulgi podatkowej.
Każdemu podatnikowi przysługuje ulga podatkowa. Jest to kwota, którą ustawodawca określił jako zwolnioną z podatku. Jednym słowem osiągasz dochód w wysokości 30 tys. zł rocznie nie płacisz od tego żadnego podatku. Kwota zmniejszająca podatek (przy wynagrodzeniach) to stawka obecnego podatku razy właśnie ta kwota 30 tys. zł * 12% = 3600 zł (rocznie), czyli 300 zł miesięcznie. Pracownik sam decyduje w jakiej wysokości kwota wolna może być odliczana od jego należnego podatku z tytułu otrzymanego wynagrodzenia. Ma do wyboru 4 opcje:
- Nie chce, żeby jakakolwiek ulga była mu odliczana (0 zł),
- 1/12 ulgi stosowana miesięcznie (300 zł),
- 1/24 ulgi stosowana miesięcznie (150 zł),
- 1/36 ulgi stosowana miesięcznie (100 zł).
Opcje 3 i 4 to nic innego jak kwota wolna dzielona w równych częściach w celu odliczenia poszczególnej części w każdym miesiącu w roku przez różnych pracodawców. Pracowniku, jeżeli osiągasz dochody z różnych tytułów sprawdź jakie otrzymujesz z poszczególnych źródeł dochody. Wybierz tego pracodawcę, u którego zarabiasz najwięcej i dowiedz się jaki z tego tytułu osiągasz dochód miesięczny do opodatkowania. Poniżej przedstawiamy jedno z rozwiązań, natomiast nie jest to obowiązkowe rozdysponowanie ulgi i to pracownik decyduje sam jak chce, żeby ulga była mu odliczana.
Jeżeli okaże że ww. dochód:
- to kwota równa 2500 zł to chcąc, żeby pracodawca odliczał Ci ulgę złóż u niego wypełniony PIT -2 , zaznaczając pole „1/12 kwoty zmniejszającej” u innych pracodawców tego oświadczenia już nie składaj, ponieważ wykorzystujesz ulgę w całości;
- to kwota niższa jak 2500 zł ale nie mniej jak 1250 zł, złóż u pierwszego pracodawcy PIT-2 zaznaczając odpowiednio „1/24 kwoty zmniejszającej” oraz u drugiego pracodawcy złóż również PIT-2 wypełniając dany wniosek analogicznie;
- to kwota niższa jak 1250 zł, złóż u każdego pracodawcy PIT-2 oznaczając pole w Części C „1/36 kwoty zmniejszającej ”.
(Pamiętaj możesz to zrobić maksymalnie u 3 pracodawców).
Jeżeli w trakcie roku ulegnie zmianie twoja sytuacja (np. zakończysz główną umowę) możesz każdemu z pozostałych pracodawców złożyć nowy PIT-2 z innym podziałem kwoty wolnej.
Jeżeli nie chcesz, aby pracodawca odliczał ulgę (bo np. osiągasz duże dochody z działalności gospodarczej i z tego tytułu odliczasz ulgę) zaznacz na PIT-2, że NIE upoważniasz pracodawcy do rozliczania kwoty wolnej.
2. Wniosek o niepobieranie zaliczek
Jeżeli wiesz, że w danym roku twoje dochody z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenie bądź umowy o dzieło (sumarycznie u wszystkich pracodawców) nie przekroczą kwoty 30 tys. zł, możesz złożyć wniosek o niepobieranie przez pracodawcę zaliczek na podatek dochodowy.
Wniosek szczególnie warto złożyć w sytuacji, gdy pracujesz sezonowo i twój miesięczny dochód do opodatkowania (wynagrodzenie brutto pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne i KUP) przekracza 2500 zł.
To oświadczenie musi być składane pracodawcy co roku.
3. Oświadczenie o spełnieniu warunków do korzystania z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu
Składają tylko pracownicy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę i dojeżdżający do pracy z innej miejscowości.
4. Wniosek o rezygnacji ze stosowania kosztów uzyskania przychodu
Składają tylko pracownicy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę.
Jeżeli pracownik ma jednocześnie kilku pracodawców, to z mocy ustawy każdy z nich automatycznie odlicza koszty uzyskania przychodu w ryczałtowej wysokości. Ale ustawa również określa maksymalną roczną kwotę kosztów, więc jeżeli koszty były naliczane przez kilku pracodawców to w zeznaniu rocznym wystąpi konieczność dopłaty podatku. Aby tego uniknąć można wybrać najwyżej dwóch pracodawców, którzy będą odliczać koszty, a pozostałym złożyć wniosek o nieodliczanie kosztów.
5. Wspólne rozliczenie z małżonkiem lub z dzieckiem (jako samotny rodzic)
Składają tylko pracownicy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę.
Przepisy podatkowe przewidują dwie, rozłączne sytuacje:
- jeżeli dochody pracownika w trakcie roku nie przekroczą 120 tys. zł (podstawa do opodatkowania) i pracownik wie, że będzie się rozliczał wspólnie z niepracującym małżonkiem lub jako samotny rodzic – to po złożeniu Oświadczenia pracodawca będzie potrącał podwójną kwotę wolną od podatku.
- jeżeli dochody pracownika przekraczają kwotę drugiego progu podatkowego (podstawa do opodatkowania 120 tys. zł), a dochody małżonka nie przekroczą drugiego progu i pracownik wie, że będzie się rozliczał wspólnie z małżonkiem lub jako samotny rodzic – to po złożeniu Oświadczenia pracodawca będzie naliczał zaliczki na podatek w stawce 12% od całości dochodu.
To oświadczenie musi być składane pracodawcy co roku.
Ważne! Jeżeli jeden ze współmałżonków prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną:
- podatkiem liniowym,
- ryczałtem ewidencjonowanym, lub
- w formie karty podatkowej
nie ma możliwości rozliczenia się wspólnie z mężem lub żoną, nawet w części opodatkowanej na zasadach ogólnych podatkiem według skali. W tej sytuacji pracownik nie może złożyć oświadczenia o wspólnym rozliczeniu małżonków.
Przeczytaj nasze publikacje:
6. Oświadczenia o prawie do zwolnienia z podatku dochodowego
UWAGA:
Poniższe Oświadczenia dotyczące zwolnień pracodawca powinien otrzymać w formie pisemnej z klauzulą „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia” i podpisem pracownika
Jeżeli jesteś w jednej z 3 poniższych grup podatników, których przychody (wynagrodzenie brutto) do 85 528 zł są zwolnione z podatku i chcesz, aby to pracodawca już na poziomie wyliczania zaliczek na podatek ulgę uwzględnił wybierz przysługującą ci ulgę:
- Ulga dla powracających z zagranicy: jesteś osobą powracająca z zagranicy i spełniasz warunki art. 21 ust. 1 pkt 152 (więcej tutaj).
Pamiętaj o podaniu lat, w których ma być stosowana ulga!! - Ulga dla rodziców wielodzietnych – masz na wychowaniu min. 4 dzieci (więcej tutaj).
Ulga przysługuje każdemu z rodziców i dotyczy dochodów uzyskanych w całym roku podatkowym (nawet jeżeli czwarte dziecko urodzi się 31 grudnia). - Ulga dla seniora – jesteś osobą, która osiągnęła wiek emerytalny ale nie otrzymałeś jeszcze emerytury bądź zawiesiłeś jej otrzymywanie (więcej tutaj)
7. Rezygnacja z uprawnień wynikających z ustawy o podatku dochodowym
Obecnie osoby, które nie ukończyły 26-roku życia są zwolnione z opodatkowania do kwoty 85 528 zł i pracodawca stosuje ulgę automatycznie. Jeżeli dana osoba nie chce, żeby w stosunku do jego dochodów pracodawca stosował daną ulgę (bo, np. pracuje w 2 firmach i po zsumowaniu wynagrodzeń limit został przekroczony) to składa Wniosek o niestosowanie ulgi.
8. PIT-2 dla umowy zawartej z pracownikiem w serwisie IFIRMA
Do końca 2022 roku PIT-2 był dokumentem, który złożyć mógł jedynie pracownik zatrudniony na umowę o pracę. Od 2023 roku osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło) również zyskały taką możliwość.
Uwaga!
Deklaracje PIT-2 złożone przed 2023 rokiem, które nie zostały wycofane przez pracowników, nie tracą ważności i należy wprowadzić je w systemie IFIRMA.
a. PIT-2 na koncie w serwisie-informacje ogólne
Warto pamiętać, iż złożenie PIT-2 nie jest obowiązkiem pracownika a jego przywilejem.
PIT-2 na koncie pracownika znajduje się w zakładce Pracownicy ➡ Lista pracowników ➡ Imię i nazwisko ➡ PIT-2:
Formularz PIT-2 można wypełnić bezpośrednio na koncie, wydrukować na formularzu ministerialnym lub serwisowym bądź przesłać pracownikowi wersję elektroniczną do wypełnienia:
Po wybraniu opcji elektronicznej wysyłki PIT-2 do pracownika użytkownik będzie poproszony o wskazanie adresu mailowego pracownika. Pracownik po otrzymaniu wiadomości mailowej, będzie mógł PIT-2 wydrukować i wypełnić ręcznie aby przekazać pracodawcy lub wypełnić formularz elektronicznie i przesłać pracodawcy. Pracodawca po odesłaniu PIT-2 przez pracownika, otrzyma automatyczną wiadomość mailową aby zatwierdzić formularz w serwisie:
W przypadku, gdy pracownik nie składa PIT-2 powinno się to na koncie potwierdzić poprzez opcję Potwierdź, że pracownik nie złożył PIT-2 dostępną na formularzu przy każdym rodzaju umowy:
Potwierdzenie niezłożenia PIT-2 w serwisie wygląda następująco:
b. Umowa o pracę
Dwie główne ulgi w deklaracji PIT-2 dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę dotyczą rozliczania kwoty wolnej od podatku (uwzględnienie w wynagrodzeniu kwoty zmniejszającej podatek dochodowy pracownika) oraz zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. W przypadku PIT-2 z poziomu serwisu wygląda to następująco:
W pozycji 1 pracownik ma prawo wskazać aby pracodawca rozliczał mu w wynagrodzeniu:
- pełną kwotę zmniejszającą podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 300 zł)
- ½ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 150 zł)
- ⅓ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 100 zł)
UWAGA!
W sytuacji gdy pracownik nie złoży pracodawcy PIT-2 lub w złożonym PIT-2 nie zobliguje pracodawcy do rozliczania kwoty zmniejszającej podatek, kwotę tę pracownik będzie mógł uwzględnić podczas składania zeznania podatkowego za dany rok.
Przykład listy płac z rozliczeniem pełnej kwoty zmniejszającej podatek:
Przykład listy płac bez rozliczenia kwoty zmniejszającej podatek:
Jak widać na powyższym przykładzie, stosowanie w wynagrodzeniu kwoty zmniejszającej podatek powoduje wyższe wynagrodzenie netto u pracownika.
W przypadku zaznaczenia w PIT-2 w poz. 5 oświadczenia mówiącego o wspólnym rozliczeniu z małżonkiem lub dzieckiem przy jednoczesnym wskazaniu, że:
- dochody Pracownika nie przekroczą kwoty 120 000 zł, a jego małżonek lub dziecko nie uzyskują dochodów lub
- dochody Pracownika przekroczą 120 000 zł, ale przewidziane dochody jego małżonka lub dziecka nie przekroczą tej kwoty
rozliczana będzie podwójna ulga podatkowa w wysokości 600 zł:
Zgodnie z Ustawą o podatku dochodowym koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku pracy wynoszą miesięcznie 250 zł lub 300 zł (w przypadku, gdy miejsce zamieszkania pracownika jest oddalone od miejscowości, w której mieści się zakład pracy). W PIT-2 w serwisie ifirma w pozycji 3 pracownik oświadcza, czy ma prawo do skorzystania z podwyższonych kosztów czy też nie. Zgodnie z decyzją widoczne będzie to na liści płac w poz. 17:
c. Umowa zlecenie
Od 2023 roku ustawodawca umożliwił zleceniobiorcom comiesięczne pomniejszenie zaliczki na podatek dochodowy o kwotę zmniejszającą podatek. PIT-2 dla umowy zlecenie jest mniej obszerny niż PIT-2 dla umowy o pracę i w serwisie IFIRMA wygląda następująco:
W pozycji 1 pracownik ma prawo wskazać aby pracodawca rozliczał mu w wynagrodzeniu:
- pełną kwotę zmniejszającą podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 300 zł)
- ½ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 150 zł)
- ⅓ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 100 zł)
UWAGA!
W sytuacji gdy zleceniobiorca nie złoży pracodawcy PIT-2 lub w złożonym PIT-2 nie zobliguje zleceniodawcy do rozliczania kwoty zmniejszającej podatek, kwotę tę zleceniobiorca będzie mógł uwzględnić podczas składania zeznania podatkowego za dany rok.
Przykład listy płac z rozliczeniem pełnej kwoty zmniejszającej podatek:
Przykład listy płac bez rozliczenia kwoty zmniejszającej podatek:
Jak widać na powyższym przykładzie, stosowanie w wynagrodzeniu kwoty zmniejszającej podatek powoduje wyższe wynagrodzenie netto u zleceniobiorcy.
d. Umowa o dzieło
Od 2023 roku ustawodawca umożliwił osobom zatrudnionym na umowę o dzieło comiesięczne pomniejszenie zaliczki na podatek dochodowy o kwotę zmniejszającą podatek. PIT-2 dla umowy o dzieło jest mniej obszerny niż PIT-2 dla umowy o pracę czy umowy zlecenie i w serwisie IFIRMA wygląda następująco:
W pozycji 1 pracownik ma prawo wskazać aby pracodawca rozliczał mu w wynagrodzeniu:
- pełną kwotę zmniejszającą podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 300 zł)
- ½ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 150 zł)
- ⅓ kwoty zmniejszającej podatek (zmniejszał wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o 100 zł)
UWAGA!
W sytuacji gdy zleceniobiorca nie złoży pracodawcy PIT-2 lub w złożonym PIT-2 nie zobliguje zleceniodawcy do rozliczania kwoty zmniejszającej podatek, kwotę tę zleceniobiorca będzie mógł uwzględnić podczas składania zeznania podatkowego za dany rok.
Przykład listy płac z rozliczeniem pełnej kwoty zmniejszającej podatek:
Przykład listy płac bez rozliczenia kwoty zmniejszającej podatek:
Jak widać na powyższym przykładzie, stosowanie w wynagrodzeniu kwoty zmniejszającej podatek powoduje wyższe wynagrodzenie netto u osoby zatrudnionej na umowę o dzieło.
W przypadku umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich co do zasady stosuje się wyższe koszty uzyskania przychodów – 50%. Limit kosztów autorskich wynosi 120.000 zł rocznie (tzn. jest to 50% wynagrodzenia, dla którego obliczony przychód podatkowy wynosi 240.000 zł). Co do zasady limit ten przysługuje ze wszystkich tytułów, więc wykonujący dzieło w PIT-2 może również zrezygnować ze stosowania kosztów uzyskania przychodów (pkt 3 PIT-2 dla umowy o dzieło). Lista płac przy braku tej ulgi wygląda następująco:
e. Edycja PIT-2/wycofanie
Aby edytować PIT-2 w serwisie (jeśli wskazano zaznaczenia niezgodne z wnioskiem pracownika) należy na koncie pracownika w zakładce Pracownicy ➡ Lista pracowników ➡ Imię i nazwisko ➡ PIT-2 wybrać datę złożenia/aktualizacji:
Otworzy się podgląd na dotychczasowe dane zawarte w PIT-2. U góry formularza znajduje się opcja edycji:
Po zatwierdzeniu ustawień jako data złożenia/aktualizacji znajdzie się data ostatniej edycji formularza.
UWAGA!
Edycja PIT-2 w serwisie jest niemożliwa jeśli na podstawie widocznych ustawień zostały wypłacone pracownikowi wynagrodzenia. W takiej sytuacji należy w pierwszej kolejności usunąć wszelkie dowody księgowe (utworzone po wprowadzeniu daty opłacenia rachunków) wystawione po dacie złożenia PIT-2 i dopiero wtedy edytować PIT-2 oraz rachunki.
Jeśli pracownik złożył zaktualizowany PIT-2, należy go wprowadzić poprzez funkcję nowe oświadczenie PIT-2. Zmiany będą obowiązywały dla wynagrodzeń, których termin płatności będzie równy lub późniejszy niż data aktualizacji. W tym celu należy w zakładce Pracownicy ➡ Lista pracowników ➡ Imię i nazwisko ➡ PIT-2 wybrać datę złożenia/aktualizacji:
Kolejno u góry deklaracji znajdziemy opcję “nowe oświadczenie PIT-2”:
Po wprowadzeniu nowych danych do deklaracji oraz ich zatwierdzeniu, na koncie pracownika będzie widoczne to w następujący sposób:
Usunięcie PIT-2 w serwisie po jego zatwierdzeniu nie jest możliwe. Jeśli pracownik wycofuje złożony wcześniej PIT-2, w serwisie należy uwzględnić taką rezygnację jako dodanie nowego oświadczenia PIT-2 (w sposób wskazany powyżej) z zastrzeżeniem, iż w każdym z punktów formularza zaznaczamy opcję NIE:
Autor: Ewelina Ciapara – ifirma.pl