Od 1 stycznia 2019 r. termin skorzystania z ulgi na złe długi został skrócony do 90 dni.
We wcześniejszych latach wierzytelność uznawało się za nieściągalną po upływie 150 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
W przypadku braku zapłaty należności wynikającej z faktury przez dłużnika, przepisy ustawy o VAT dają sprzedawcy możliwość odzyskania kwoty podatku należnego. Przywilej ten nazywany jest powszechnie ulgą na złe długi. Ulga ta dotyczy wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.
1. Warunki skorzystania z ulgi
Skorzystanie z ulgi jest możliwe po spełnieniu następujących warunków:
- na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,
- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
Zgodnie z art. 89a ust.3 ustawy o VAT przedsiębiorca może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Korekta może więc nastąpić w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym upłynął 90 dzień od terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. W sytuacji, gdy za ten okres podatnik nie skorzysta z ulgi, ma prawo do złożenia korekty deklaracji za okres, w którym upłynął 90 dzień od terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Z ulgi można skorzystać w terminie 3 lat od daty wystawienia faktury liczone od końca roku podatkowego, w którym została wystawiona faktura.
1.1 Przykład 1 – Prawo do skorzystania z ulgi
Pan Jan wystawił fakturę sprzedaży dnia 28.10.2022 roku firmie XYZ. Faktura powinna być opłacona w terminie do 30 dni od sprzedaży, czyli termin płatności minął 27.11.2022 roku. Faktura nie została jednak opłacona przez firmę XYZ.
Wierzytelność została uprawdopodobniona, zatem Pan Jan ma prawo skorzystać z ulgi na złe długi składając plik JPK_V7 za luty 2023 pod warunkiem, że wierzytelność nie zostanie opłacona lub zbyta przez firmę XYZ do 25.02.2023 roku.
W październiku 2020 roku został zniesiony obowiązek składania do Urzędu Skarbowego druku VAT_ZD w przypadku wierzyciela, który skorzystał z ulgi.
W przypadku, gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której rozliczyliśmy ulgę, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel ma obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta w całości lub w części. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.
2. Jak skorzystać z ulgi na złe długi w serwisie?
W celu skorygowania podstawy opodatkowania i podatku należnego należy ustawić w serwisie w lewym górnym rogu miesiąc księgowy, w którym upływa 90 dzień od terminu płatności faktury. Następnie przejść do zakładki Ewidencje ➡ Ewidencja sprzedaży VAT ➡ + Dodaj pozycję ewidencji sprzedaży VAT.
Wprowadzamy dane niezapłaconej przez kontrahenta faktury, w pozycji:
- Rodzaj wpisu – pozostawiamy ustawiony domyślnie standardowy,
- Przedmiot opodatkowania – czynność podlegająca opodatkowaniu, czyli np. sprzedaż towarów,
- Numer dokumentu – numer faktury, która nie została opłacona,
- Nabywca – kontrahent wskazany na fakturze,
- Data wystawienia – wpisujemy dzień, w którym została wystawiona faktura dla której stosujemy ulgę,
- Data sprzedaży – należy uzupełnić gdy jest inna niż data wystawienia,
- wartość netto faktury – wpisujemy ze znakiem minus przy właściwej stawce podatku VAT,
- GTU oraz Procedury podatkowe – należy wybrać z listy analogicznie z dokumentem źródłowym,
- Dowód sprzedaży – pozostawiamy ustawiony domyślnie inny,
- Ulga na złe długi – należy zaznaczyć checkbox Korekta z tytułu tzw. ulgi na złe długi, po zaznaczeniu pojawi się dodatkowe pole:
- Termin płatności/data zapłaty – należy wskazać datę, na którą określono termin płatności za tę fakturę.
Dokonany zapis trzeba zatwierdzić.
W systemie pojawi się informacja, którą należy zatwierdzić.
Wpis zostanie zaksięgowany w ewidencji sprzedaży VAT.
Wysokość korekty zostanie automatycznie wykazana w części deklaracyjnej pliku JPKV7.
W zakładce Deklaracje ➡ Deklaracje generujemy plik JPKV7. Po wygenerowaniu klikamy na numer, aby wyświetlił się podgląd formularza.
Korekta zostanie wykazana w polach 15-20 dotyczących podatku VAT należnego, w zależności od wybranej stawki podatku:
oraz 68 i 69.
W pliku JPK_V7 za okres w którym została dokonana korekta będzie zapis z widocznymi datami dotyczącymi faktury pierwotnej, dla której stosowana jest ulga.
Aby pobrać plik JPK_V7 w formacie xml, należy w przejść do zakładki Deklaracje ➡ Deklaracje, następnie kliknąć w wygenerowany plik JPK.
W otwartym oknie deklaracji należy kliknąć w dolnej części na Pobierz XML.
Plik zostanie zapisany wśród pobranych plików w przeglądarce.
Zapis w pliku w formacie XML wygląda następująco:
2.1 Przykład 2 – Brak wpłaty za całą fakturę
Pan Jan, właściciel firmy JAŚ, wystawił fakturę sprzedaży nr 1/8/2023 dnia 23.08.2023, z terminem płatności do 30.08.2023.
Kontrahent Pana Jana nie opłacił faktury nr 1/8/2023, dlatego Pan Jan w listopadzie 2023 roku (termin 90-ciu dni od daty płatności mija 28.11.2023) zamierza skorzystać z ulgi na złe długi. Z uwagi na to, że cała faktura nie została opłacona, Pan Jan wykazuje ulgę w pełnej wysokości. Zapisy w serwisie będą wyglądały następująco:
- Rodzaj wpisu: standardowy
- Przedmiot opodatkowania: sprzedaż towarów (ulga na złe długi)
- Numer dokumentu: 1/8/2023
- Nabywca: Kontrahent Pana Jana
- Miesiąc księgowania: (ustawi się automatycznie wybierając odpowiedni miesiąc księgowy w serwisie) 11/2023
- Data wystawienia: 23/08/2023
- Kwota netto przy stawce VAT 23%: -1585
- Dowód sprzedaży: inny
- GTU: brak
- Procedury podatkowe: brak
- Ulga na złe długi – należy zaznaczyć checkbox Korekta z tytułu tzw. ulgi na złe długi
- Termin płatności/data zapłaty – 30-08-2023
- Zatwierdź
Po zatwierdzeniu, w pliku JPK_V7 pojawi się następujący zapis:
2.2. Przykład 3 – Częściowa zapłata za fakturę
Pani Danuta wystawiła fakturę sprzedaży nr 1/7/2023 dnia 12-07-2023 z terminem płatności 19-07-2023, całkowita wartość faktury to 600 zł brutto.
15-10-2023 kontrahent zapłacił 354 zł brutto. 18-10-2023 minęło 90 dni od terminu płatności i do tego czasu faktura nie została uregulowana w całości przez kontrahenta Pani Danuty. W tej sytuacji sprzedawca może skorzystać z ulgi na złe długi w rozliczeniu za grudzień w kwocie, która nie została opłacona, czyli 246 zł brutto.
Zapisy w serwisie będą wyglądały następująco:
- Rodzaj wpisu: standardowy
- Przedmiot opodatkowania: sprzedaż towarów (ulga na złe długi)
- Numer dokumentu: 1/7/2023
- Nabywca: PHU Jasiek
- Miesiąc księgowania: (ustawi się automatycznie wybierając odpowiedni miesiąc księgowy w serwisie) 10/2023
- Data wystawienia: 12/07/2023
- kwota netto przy stawce VAT 23%: -200
- Dowód sprzedaży: inny
- GTU: brak
- Procedury podatkowe: brak
- Ulga na złe długi – należy zaznaczyć checkbox Korekta z tytułu tzw. ulgi na złe długi
- Termin płatności/data zapłaty – 19-07-2023
- Zatwierdź
a) Uzupełnianie wpisu w ewidencji sprzedaży VAT:
b) widok zapisu w części deklaracyjnej pliku JPK_V7:
c) widok zapisu w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 w formacie XML:
WAŻNE
Ulga na złe długi w VAT jest przywilejem dla wierzyciela, ale obowiązkiem dla dłużnika.
UWAGA!!!
W przypadku uregulowania zapłaty przez dłużnika po skorzystaniu z ulgi, wierzyciel musi wykazać przychód w dacie wpłaty.
Autor: Katarzyna Dudek – ifirma.pl