Nowa zasada ogólna
Od 1 stycznia 2014 roku wejdzie w życie nowe brzmienie tego przepisu, zgodnie z którym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Jednocześnie z dalszego przepisu wynika, że prawo do odliczenia nie powstaje wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny. Zasada ta będzie miała zastosowanie także w przypadku zapłaty zaliczek, zadatków czy rat.
Dla odliczenia VAT-u konieczne będzie spełnienie łącznie dwóch warunków:
- powstał obowiązek podatkowy u kontrahenta,
- podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
VAT może zostać odliczony w miesiącu lub kwartale, w którym przypadła późniejsza z w/w dat lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Przykład 1
Firma A w czerwcu wystawiła fakturę zaliczkową, którą firma B otrzymała w tym samym miesiącu, ale zaliczkę wpłaci w miesiącu lipcu, co oznacza, że obowiązek podatkowy i konieczność zapłacenia podatku dla Firmy A powstanie w rozliczeniu za lipiec. Natomiast Firma B może dokonać odliczenia podatku naliczonego również dopiero od lipca, pomimo posiadania faktury zaliczkowej już w czerwcu.
Przykład 2
Jeżeli w lipcu Firma A sprzeda towar na podstawie faktury, ale Firma B otrzyma fakturę dopiero w sierpniu to prawo do odliczenia powstanie również w sierpniu.
Przykład 3
Jeżeli Firma A wystawi fakturę w czerwcu, i Firma B otrzyma fakturę również w czerwcu, ale usługa zostanie wykonana w lipcu to prawo do odliczenia przypadnie na lipiec.
Przykład 4
Firma A wystawiła w lutym fakturę na sprzedaż towarów dokonaną w styczniu. Firma B otrzymała fakturę dopiero we wrześniu. Prawo odliczenia podatku VAT w firmie B powstanie dopiero od września.
Wyjątki od zasady ogólnej
Powyższa zmiana w przepisach niesie za sobą sporo konsekwencji, ponieważ dotychczasowe szczególne zasady odliczania VAT przestaną obowiązywać. Mowa tutaj o dostawie energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego, świadczeniu usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych i świadczeniu usług wymienionych w poz. 138 i poz. 153 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.
Dotychczasowe regulacje przewidywały odliczenie VAT rozliczeniu za okres, w którym upływa termin płatności określony na fakturze. Od Nowego Roku prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu:
- energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
- usług: telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
dokonanych od 2014 roku powstanie w momencie otrzymania faktury przez nabywcę.
Uwaga!
Od 2015 r. z katalogu wydatków o szczególnym obowiązku podatkowym wyłączone zostały usługi radiokomunikacyjne, dla których obowiązywać będzie ogólna zasada.
Obowiązek podatkowy dotyczący ww. powstanie bowiem już w dacie wystawienia faktury, zatem podatnik otrzymujący fakturę dokumentującą zakup będzie mógł od razu odliczyć podatek VAT naliczony.
Nowymi wyjątkami są także momenty odliczenia VAT przy WNT, odwrotnym obciążeniu, przy szczególnych procedurach importu towarów czy co do zasady, możliwość odliczenia przed nabyciem towarów i usług.
Podatnik dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeśli nie otrzyma faktury zakupu w ciągu 3 miesięcy (licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiła dostawa) jest zobowiązany do korekty odliczonego wcześniej od nabycia podatku naliczonego. Korekty dokonuje w okresie, w którym mija 3 miesięczny termin.
Zasada ta obowiązuje tylko dla WNT – nie obowiązuje dla importu usług.
Faktura z opóźnieniem i duplikat
W przypadku otrzymania faktury z opóźnieniem, nawet znacznym, po powstaniu obowiązku podatkowego, możliwe jest odliczenie podatku VAT dopiero w okresie, w którym podatnik tą fakturę otrzymał.
Moment odliczenia podatku VAT z faktury duplikatu jest uzależniony od otrzymania lub nieotrzymania faktury zakupu przez podatnika. W przypadku otrzymania faktury zakupu przez podatnika (i późniejszego otrzymania duplikatu np. z powodu zniszczenia faktury zakupu), późniejsze otrzymanie duplikatu nie przedłuża ani nie przesuwa momentu, w którym może dojść do odliczenia podatku VAT. Prawo do odliczenia podatku naliczonego w takiej sytuacji powstało w momencie, w którym podatnik otrzymał fakturę zakupu, pod warunkiem, iż od tej transakcji u sprzedawcy powstał już obowiązek podatkowy.
Nieotrzymanie faktury zakupu przez podatnika i otrzymanie wyłącznie duplikatu faktury zakupu przez podatnika umożliwia odliczenie podatku VAT dopiero w okresie, w którym otrzymał fakturę duplikat – i również pod warunkiem, iż od tej transakcji u sprzedawcy powstał już obowiązek podatkowy.
Przykład 5
Podatnik zakupił towar handlowy w czerwcu, otrzymał fakturę zakupu w czerwcu i opłacił kontrahentowi należność wynikającą z tego dokumentu. Niedługo potem faktura zakupu została przypadkowo zniszczona i podatnik wystąpił do sprzedawcy o wystawienie duplikatu. Duplikat otrzymał w sierpniu. Prawo do odliczenia podatku VAT powstało w czerwcu.
Przykład 6
Podatnik zakupił usługi telekomunikacyjne w czerwcu (na podstawie stałej umowy), z terminem płatności czerwcowym. Nie opłacił należności w czerwcu, nie znając wysokości należności i nie dysponując fakturą zakupu (faktura wysłana listem zwykłym nie dotarła do adresata). Otrzymał wezwanie do zapłaty, po którym wystąpił o wydanie duplikatu faktury i opłacił należność. Duplikat otrzymał w sierpniu.
Prawo do odliczenia podatku VAT powstało w sierpniu.
Zmiany w ifirma.pl
Od 1 stycznia 2014 roku sposób księgowania następujących wydatków:
- Koszty mediów i usług telekomunikacyjnych
- Opłata za prąd, wodę, gaz, CO, wywóz śmieci
- Opłata za telefon/internet
zostanie zmieniony na zasady ogólne – odliczenie podatku VAT nastąpi w okresie wpływu faktury.