Informacje ogólne
Pracodawca ma możliwość zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę lub na podstawie umowy cywilnej. Zarówno przy umowie o pracę, jak i przy umowie cywilnej-zlecenie, jeśli jest ona jedynym tytułem do ubezpieczeń, są naliczane składki ZUS.
Mamy składki ZUS po stronie pracownika, które są odliczane z kwoty brutto wynagrodzenia, czyli pomniejszają kwotę brutto, i składki ZUS za pracownika płatne po stronie pracodawcy. Te składki płatne po stronie pracodawcy naliczamy od kwoty brutto i są one dodatkowym kosztem dla przedsiębiorcy. Składki procentowo przedstawiają się następująco.
Umowa o pracę
Składki ZUS pracownika:
- emerytalna 9,76%
- rentowa 1,5%
- chorobowa 2,45%
- zdrowotna 9%
Składki ZUS za pracownika płatne po stronie pracodawcy:
- emerytalna 9,76%
- rentowa 6,5%
- wypadkowa 1,67% (składka wypadkowa 1,67% obowiązuje od 1 kwietnia 2021 do 31 marca 2022, taka stopa procentowa obowiązuje do 9 ubezpieczonych, w pozostałych przypadkach stopa procentowa składki wypadkowej jest ustalana indywidualnie przez ZUS)
- FP 2,45%
- FGŚP 0,10%
Ponieważ właściciel firmy ponosi dodatkowy koszt z tytułu opłacenia składek ZUS za pracownika płatnych po stronie pracodawcy, całkowitym kosztem dla przedsiębiorcy jest kwota brutto z umowy plus kwota składek ZUS płatnych po stronie pracodawcy.
Przykład:
Jan Kowalski zatrudnił pracownika na podstawie umowy o pracę z miesięcznym wynagrodzeniem brutto w kwocie 3600 zł. Pracownik mieszka w tej samej miejscowości, w której znajduje się zakład pracy. Wyliczenie takiego wynagrodzenia przedstawia się następująco:
Kwota brutto: 3600 zł
Składki ZUS pracownika:
- emerytalna 3600 zł x 9,76% = 351,36 zł
- rentowa 3600 zł x 1,5% = 54,00 zł
- chorobowa 3600 zł x 2,45% = 88,20 zł
Łącznie składki społeczne: 351,36 zł + 54,00 zł + 88,20 zł = 493,56 zł
Podstawa do wyliczenia składki zdrowotnej: 3600 zł – 493,56 zł = 3106,44 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne 3106,44 zł x 9%= 279,58 zł
Koszty uzyskania przychodu – 250,00 zł
Ulga podatkowa – 300 zł
zaliczka na podatek 12% – 2856,00 zł x 12 %=342,72 zł -300,00 (ulga podatkowa) 42,72 zł
zaliczka do US: 42,72 zł po zaokrągleniu 43,00 zł
Wynagrodzenie netto: 3600 zł ( wynagrodzenie brutto) – 493,56 zł ( suma składek społecznych) – 279,58 zł ( składka na ubezpieczenie zdrowotne) – 43,00 zł ( zaliczka na podatek do Urzędu Skarbowego) = 2783,86 zł
Wynagrodzenie netto to: kwota brutto – łączna kwota składek społecznych pracownika – składka zdrowotna 9% – zaliczka do US.
Składki ZUS po stronie pracodawcy:
- emerytalna 3600 zł x 9,76%= 351,36 zł
- rentowa 3600 zł x 6,5%= 234,00 zł
- wypadkowa 3600 zł x 1,67%= 60,12 zł
- Łącznie składki społeczne: 351,36 zł + 234,00 zł +60,12 zł = 645,48 zł
- FP 3600 zł x 2,45% = 88,20 zł
- FGŚP 3600 zł x 0,10% = 3,60 zł
Razem koszt pracodawcy: Kwota brutto + łącznie składki ZUS pracodawcy + FP + FGŚP
3600 zł +645,48 zł+ 88,20 zł +3,60 zł= 4337,28 zł
Umowa zlecenie
Należy pamiętać, że w przypadku zatrudnienia studenta do 26 roku życia na umowę zlecenie, nie będzie żadnych składek ZUS ani podatku od tej umowy, czyli wynagrodzenie Zleceniobiorcy brutto = netto.
Przy umowie zlecenie nie będzie składki na FP, jeśli zleceniodawca nie zatrudnia oprócz umów zlecenie pracowników na umowę o pracę. Należy także pamiętać, że składka na ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy jest dobrowolna, tzn nie ma obowiązku jej opłacania jeśli zleceniobiorca tak postanowi. W takim przypadku składki ZUS za pracownika na umowę zlecenie będą niższe o kwotę tych składek. Przy wynagrodzeniu do umowy zlecenie na kwotę brutto 3600 zł:
Składki ZUS po stronie Zleceniobiorcy
Składki ZUS Zleceniobiorcy, bez opłacania dobrowolnej składki na ubezpieczenie chorobowe będą wynosić:
- składka emerytalna: 3600 zł x 9,76%=351,36 zł
- składka rentowa: 3600 zł x 1,5 %= 54,00 zł
Łącznie składki społeczne: 351,36 zł +54,00 zł= 405,36 zł
Podstawa do wyliczenia składki zdrowotnej 9%: kwota brutto wynagrodzenia – łączna suma składek społecznych:
3600 zł – 405,36 zł= 3 194,64 zł
Składka zdrowotna 9%: 3194,64 zł x 9%=287,52 zł
Kwota kosztów uzyskania przychodu 20%: 3194,64 zł x 20%=638,93 zł
Podstawa do opodatkowania: kwota brutto – składki społeczne zleceniobiorcy – koszty 20%
3600 zł – 405,36 zł – 638,93 zł= 2555,71= 2555,70 ( zaokrąglamy do pełnych złotych)
Naliczony podatek 12%: podstawa opodatkowania x 12%
2555,70 x 12% = 306,68 zł
Podatek do Urzędu Skarbowego: 307,00 zł (zaokrąglamy do pełnych złotych)
Kwota netto do wypłaty Zleceniodawcy: kwota brutto – suma składek społecznych – składka zdrowotna 9% – podatek
3600 zł – 405,36 zł -287,52 – 307,00 zł = 2600,12 zł
Składki ZUS po stronie zleceniodawcy
Składki ZUS po stronie zleceniodawcy, bez funduszu pracy:
- Emerytalna 3600 zł x 9,76%= 351,36 zł
- rentowa 3600 zł x 6,5%= 234,00 zł
- wypadkowa 3600 zł x 1,67%= 60,12 zł
- Łącznie składki społeczne: 351,36 zł + 234,00 zł + 60,12 zł = 645,48 zł
- FGŚP 3600 zł x 0,10% = 3,60 zł
Razem koszt zleceniodawcy: Kwota brutto + łącznie składki społeczne + FGŚP
3600 zł + 645,48 zł + 3,60 zł = 4249,08 zł
Więcej informacji w jaki sposób obliczyć netto pracownika zatrudnionego w oparciu o różne rodzaje umów znajduje się w artykule Jak wyliczyć wynagrodzenie netto
Autor: Patrycja Tokarska – ifirma.pl